مطالعه کیفی چگونگی آشنایی با همسر در زنان دارای ازدواج پایدار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی مشاوره، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 نویسنده مسئول: استادیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران.

چکیده

خانواده کوچکترین و اصلی‏ترین واحد تشکیل‌دهنده جامعه است که با ازدواج شکل می‏گیرد. پایداری خانواده به‌دلیل تأثیری که بر فرد و جامعه می‌گذارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. ازدواج با مقدمه‏ای تحت عنوان آشنایی همراه است. این پژوهش با هدف مطالعه چگونگی آشنایی پیش از ازدواج زنان دارای ازدواج پایدار، با روش پدیدارشناسانه انجام شده ‌است. ابزار جمع‏آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته بوده‏ است. جامعه مورد مطالعه، زنان دارای ازدواج پایداری بودند که حداقل پنج سال از ازدواج آنها ‌گذشته بود و به رضایت از ازدواج خود حداقل نمره هفت از ده داده باشند. نمونه به‏صورت هدفمند ملاکی انتخاب، و مصاحبه با 19 نفر و تا اشباع داده‌ها انجام شد. از طریق تحلیل مصاحبه‏ها و شناسه‌گذاری جملات و عبارات، انواع مختلف آشنایی شرکت‏کنندگان مشخص شد. از یافته‏ها، شش مضمون اصلی «برنامه‏ریزی برای آشنایی، آشنایی اولیه با چارچوب، شناخت ویژگی‌ها و روحیات، مشاهدات رفتاری، آسان‌گرفتن خانواده‏ها برای تعمیق شناخت، مشورت و مشاوره» به‌دست آمد. نتایج نشان داد که در انواع آشنایی زنان دارای ازدواج پایدار، توجه به چارچوب‌های فرهنگی و خانوادگی رعایت شده ‏است. یافته‏های پژوهش می‌تواند در طراحی الگوی مشاوره پیش از ازدواج به‌منظور راهنمایی در حیطه چگونگی آشنایی مورد استفاده قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Qualitative Study on Women’s Acquaintance Process with their Spouses in Stable Marriage

نویسندگان [English]

  • Maryam Azami 1
  • Asia Shariatmadar 2
  • kiumars Farahbakhsh 3
1 PhD Student in Counseling, Department of Counseling, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Mohaghegh Ardabili University,,Ardabili, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Consultation, Department of Educational and Psychological Sciences, Allameh Tabatabaee University
3 Associate Professor, Department of Consultation, Department of Educational and Psychological Sciences, Allameh Tabatabaee University
چکیده [English]

The family as the smallest and main unit of society which is formed by the bond of marriage. The stability of marriage and the family has great importance because of its impact on the individual and society. Every marriage is associated with an introduction called dating. The aim of this study was to investigate how couples get acquainted before marriage with a qualitative phenomenological method. The data collection tool was an in-depth and semi-structured interview. The study population is consisted of women with stable marriages who had been married for at least 5 years and who had given their marriage a score of at least seven out of ten. The sample was purposefully selected and interviewed with 19 people until the data was saturated. By analyzing the interviews conducted and coding the sentences and phrases, different types of participants' familiarity were identified. The findings included six main themes: "Planning for acquaintance, initial familiarity with the framework, understanding of characteristics and moods, behavioral observations, and facilitating families to deepen cognition, counseling, and counseling." The results showed that in different types of acquaintances of women with stable marriages, attention has been paid to cultural and family frameworks. The findings of the present study can be used in the design of premarital counseling model for guidance on how to get acquainted and its effect on marital stability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable Marriage
  • Familiarity
  • Family
  • Culture
السون، دیوید اچ؛ السون، جان دفرین ایمی‏کی (1999)، مهارت‏های ازدواج کارآمد: ارتباط زناشویی. ترجمه احمدرضا بحیرایی و نادر فتحی (1388)، تهران: روانشناسی و هنر.
امانی، احمد (1394)، اثربخشی واقعیت‏درمانی گروهی بر عزت نفس و تعهد زناشویی زوجین، فصلنامه مشاوره و روان‏درمانی خانواده، 5، 2: 1 ـ 23.
امیدی، سجاد (1394)، نگاه مجاز و غیر مجاز در دیدگاه اسلام، مجله بصیرت و تربیت اسلامی، 12، 32: 106 ـ 126.
بستان نجفی، حسین (1396)، جامعه‌شناسی خانواده با نگاهی به منابع اسلامی، تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بنی‌جمالی، شکوه‌السادات؛ یزدی، سیده منوره؛ نفیسی، غلامرضا (1383)، بررسی علل از هم‏پاشیدگی خانواده‏ها در رابطه با ویژگی‏های روانی ـ اجتماعی دختران و پسران، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 11، 1: 143 ـ 170.
به‌پژوه، احمد (1389)، ازدواج موفق و خانواده سالم، چگونه؟، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
بهرامی، سیده زهرا؛ نمازی، اسماعیل (1395)، عوامل تحکیم بنیان خانواده از دیدگاه اسلام، کنگره علوم اسلامی، علوم انسانی، مؤسسه هم‏اندیشان مبتکر رادمان، دانشگاه تهران، دانشگاه مازندران.
پاشیب، ملیحه؛ سیدمحرمی، ایمان؛ محمدی، سمیه؛ تاتاری، مریم (1395)، تأثیر مشاوره پیش از ازدواج بر انتظار از ازدواج در بین دانشجویان علوم پزشکی، مجله علوم پزشکی دانشگاه تربیت حیدریه (طنین سلامت). 4، 4: 10 ـ 15.
پاینده، ابوالقاسم (1360)، ترجمه نهج‌الفصاحه، تهران: جاویدان.
پیراوی ونک، مرضیه (1398)، پدیدارشناسی، «راه» تفکر و تحقیق، مجله پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز، 13، 29: 127-144.
تقی‏زاده، محمداحسان؛ حسین‏زاده، اکرم (1384)، وصال مهرورزان، مسائل اساسی قبل و بعد از ازدواج، اصفهان: حدیث راه عشق.
جعفری مژدهی، افشین (1382)، عدم تعادل در وضعیت ازدواج در ایران، پژوهش زنان (زن در توسعه و سیاست)، 1، 5: 83 ـ 104.
جعفری ندوشن، علی؛ زارع، حسن؛ حسینی هنزایی، اعظم؛ پورصالحی نویده، مرضیه؛ زینی، مرضیه (1394)، بررسی و مقایسه سلامت روان و سازگاری و تنظیم هیجان شناختی زنان مطلقه با زنان متأهل شهرستان یزد، فصلنامه زن و جامعه، 2، 22: 1 ـ 16.
حر عاملی، محمدبن حسن (1372)، وسائل الشیعه (عربی)، قم: آل البیت.
خسروانی، فرخنده (1397)، بررسی انگیزه‏های منجر به طلاق زنان مطلقه و وضعیت روانشناختی پس از طلاق برمبنای آن انگیزه‏ها، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
دیلمی، حسن بن محمد (قرن هشتم)، ارشاد القلوب، ترجمه علی سلگی نهاوندی (1376)، قم: ناصر.
رحیمی، روح اله؛ عارفی، مختار؛ مرادی زاده، سهراب (1394)، بررسی روابط بین عوامل فردی ـ خانوادگی و ترجیحات همسرگزینی با رضایت زناشویی زوج‌های هر دو شاغل در آموزش و پرورش، مطالعات زن و خانواده، 8، 29: 35 ـ 71.
ریاحی، مهشید؛ خیاطان، فلور (1397)، رابطه بین نگرش به والدین، رابطه بین فردی، و نگرش به ارتباط قبل از ازدواج با رغبت به ازدواج، پژوهشکده زنان دانشگاه الزهرا، 6، 1: 69 ـ 92.
سپهرمنش، زهرا؛ مروجی، سیدعلیرضا (1395)، سلامت روان زوجین مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره قبل از ازدواج کاشان، سلامت اجتماعی، 3، 3: 228-238.
ستیر، ویرجینیا (1970)، آدم سازی، ترجمه بهروز بیرشک (1388)، تهران: رشد
کرایی، امین؛ خجسته مهر، رضا؛ سودانی، منصور؛ اصلانی، خالد (1395)، شناسایی عوامل مؤثر در ازدواج‏های پایدار رضایتمند در زنان، مشاوره و روان درمانی، 22، 2: 129 تا 164.
شاطریان، مریم (1396)، بررسی کیفی نقش ارتباطات قبل از ازدواج در رفتارهای کنترل‏گرایانه و سازگاری همسران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
شریفی، عنایت‌الله (2012)، خانواده و عوامل پایداری آن از منظر قرآن، پژوهشنامه معارف قرآنی، 3(9): 29 ـ 50.
شهیدی، محسن؛ یوسفی، فائق (1380)، بررسی مشکلات و معیارهای ازدواج دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سال 1378، طب و تزکیه، 0، 43: 4 ـ 9.
طالب، مهدی (1379)، شیوه‏های همیاری در ازدواج در ایران، نامه علوم اجتماعی، 15، 1: 105 ـ 131.
قاسمی طوسی، محمداسماعیل؛ فاکر میبدی، محمد (2016)، تأملات اخلاقی ـ تربیتی پایداری خانواده مبتنی بر آیات و روایات متناظر، فصلنامه علمی پژوهشنامه اخلاق، 9(33): 7 ـ 26.
کرمانی، مهدی؛ اصغرپور ماسوله، احمدرضا؛ برادران کاشانی، زهرا (1397)، همسرگزینی دختران جوان: کشاکش فردیت در برابر ارزش‏های سنتی، خانواده پژوهی، 14، 3: 303 ـ 326.
گاتمن، جان مردخای (2015)، علم عشق، ترجمه هاشم پوریامهر (1396)، تهران: دانژه.
گلادینگ، ساموئل (2014)، خانواده‌درمانی، نظریه، کاربردها، ترجمه فرشاد بهاری (1398)، تهران: تزکیه.
گلزاری، محمود (1384)، آموزش و مشاوره با نوجوانان در زمینه جنس مخالف، فصلنامه روانشناسی تربیتی، 1، 1: 105 ـ 122.
محمدپور، احمد (1397)، ضد روش، زمینه‏های فلسفی و رویه‏های عملی در روش‏شناسی کیفی، ویراست دوم، تهران: لوگوس.
محمدی‏ ری‏شهری، محمد (1389)، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم: دارالحدیث.
محمودزاده، اعظم؛ یوسفی، زهرا؛ گل پرور، محسن (1398)، طراحی الگوی پایداری خانواده مبتنی بر آموزه‌های اسلامی، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 7، 17: 34 ـ 74.
مشکی، مهدی؛ شاه قاسمی، زهره؛ دلشاد نوقابی، علی؛ مسلم، علیرضا (1390)، بررسی وضعیت و عوامل مرتبط با طلاق از دیدگاه زوجین مطلقه شهرستان گناباد در سال‏های 88 ـ 1387، افق دانش، 17، 1: 51، 35 تا 44.
موحد، مجید؛ عنایت، حلیمه؛ عباسی شوازی، محمدتقی (1385)، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی با نگرش دانشجویان نسبت به معاشرت و دوستی دختر و پسر پیش از ازدواج،  علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 2، 47: 147 ـ 165.
میرمحمدصادقی، مهدی (1390)، آشنایی (از مجموعه آموزش پیش از ازدواج)، تهران: ارتقای سلامت ایرانیان.
میرزایی، حدیث؛ فتحی آشتیانی، علی؛ سلیمانی، علی اکبر؛ یوسفی، نوید (1396)، مقایسه رضایت زناشویی در زنان با توجه به روابط قبل از ازدواج، مجله خانواده پژوهی، 13، 3: 361 ـ 374.
نازک‏تبار، حسین؛ حسینی درونکلائی، سیده زهرا؛ بابایی، انسیه (1395)، تحلیل رابطه سلامت معنوی، نگرش به ارتباط قبل ازدواج و دلزدگی زناشویی زنان متأهل، مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 14، 3: 93 ـ 114.
والاس، پ. (1382)، روانشناسی اینترنت، ترجمه اوحدی، ب، قنادی، ف، صفوی همامی، ح (1999)، تهران: نقش خورشید.
هنریان، مسعود؛ یونسی، سید جلال (1390)، بررسی علل طلاق در دادگاه‏های خانواده تهران، مطالعات روانشناسی بالینی، 1، 3: 125 ـ 153.
یحیی‏زاده، حسین؛ حامد، محبوبه (1394)، مسائل فرزندان طلاق در ایران و مداخلات مربوط: فراتحلیل مقالات موجود، مطالعات زن و خانواده، 3، 2: 91 ـ 120.
 
Child, M., Low, K. G., McCormick, C. M., & Cocciarella, A. (1996). Personal advertisements of male-to-female transsexuals, homosexual men, and heterosexuals. Sex Roles, 34(5-6), 447-455.‏
Delgado-Márquez, B. L., Hurtado-Torres, N. E., & Aragón-Correa, J. A. (2013). On the measurement of interpersonal trust transfer: Proposal of indexes. Social indicators research, 113(1), 433-449.‏
Hitsch, G. J., Hortaçsu, A., & Ariely, D. (2010). What makes you click?—Mate preferences in online dating. Quantitative marketing and Economics, 8(4), 393-427.‏
Lawson, H. M., & Leck, K. (2006). Dynamics of internet dating. Social Science Computer Review, 24(2), 189-208.‏
Morgan, E. M., Richards, T. C., & VanNess, E. M. (2010). Comparing narratives of personal and preferred partner characteristics in online dating advertisements. Computers in Human Behavior, 26(5), 883-888.‏
Sergi, M. J., Rassovsky, Y., Nuechterlein, K. H., & Green, M. F. (2006). Social perception as a mediator of the influence of early visual processing on functional status in schizophrenia. American Journal of Psychiatry, 163(3), 448-454.‏
Thornton, A., & Lin, H. S. (1994). Social change and the family in Taiwan. University of Chicago Press.‏
Zaheri, F., Dolatian, M., Shariati, M., Simbar, M., Ebadi, A., & Azghadi, S. B. H. (2016). Effective factors in marital satisfaction in perspective of Iranian women and men: A systematic review. Electronic physician, 8(12), 3369.‏
دوره 16، شماره 54
فصلنامه بهار
خرداد 1400
صفحه 7-26
  • تاریخ دریافت: 07 مهر 1399
  • تاریخ بازنگری: 21 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 21 آبان 1399
  • تاریخ انتشار: 01 خرداد 1400