تدوین مدل ساختاری برای خودشکوفایی زنان و مردان متأهل بر اساس نقش فرزندپروری ادراک شده با میانجی‌گری خودشناسی انسجامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کاندیدای دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 گروه روان شناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 گروه روانشناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران

4 گروه روانشناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی برازش مدل ساختاری از روابط بین فرزندپروری ادراک شده، خودشناسی انسجامی و خودشکوفایی در زنان و مردان متأهل انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل تمامی زنان و مردان متأهل شهر شیراز در سال 1401 و حجم نمونه 409 نفر (205 زن و 204 مرد) بود که به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ خودشکوفایی اهواز اسماعیل خانی (1380)، پرسشنامه فرزندپروری ادراک شده گرولنیک و همکاران (1997) و پرسشنامه خودشناسی انسجامی قربانی و همکاران (2008) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری توسط نرم‌افزارAMOS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشانگر برازش مدل پیشنهادی پژوهش بود. همچنین مسیر مستقیم حمایت والدین از خودپیروی بر خودشناسی انسجامی، مهرورزی والدین بر خودشکوفایی، و خودشناسی انسجامی بر خودشکوفایی معنادار بودند. همین‌طور بر اساس نتایج آزمون بوت استراپ، حمایت والدین از خودپیروی با نقش میانجی خودشناسی انسجامی بر خودشکوفایی نقش غیر مستقیم و معنادار داشت.
بر اساس یافته‌های پژوهش، با توجه به نقش تعاملی حمایت والدین از خودپیروی و مهرورزی والدین و نیز خودشناسی انسجامی در پیش‌بینی خودشکوفایی زنان و مردان متأهل، به نهادهای تربیتی، مدرسان رشد و توسعه فردی و مشاوران مدارس توصیه می‌شود جهت افزایش و پرورش افراد خودشکوفا در جامعه، ابتدا با بسترسازی مناسب، زنان و مردان متأهل را به عنوان مهم‌ترین عنصر و الگوی تربیتی در مسیر رشد خودشکوفایی قرار دهند، اما از آن‌جایی که در تجارب فرزندپروری که قبلا داشته‌اند نمی‌توان تغییراتی اعمال نمود، بنابراین می‌بایست تأکید عمده بر ارتقای خودشناسی انسجامی آنان صورت گیرد. در گام بعدی، در دوره‌های آموزش خانواده به ویژه دوره‌های مبتنی بر فرزندپروری برای زنان و مردان متأهل -در جایگاه والدین فعلی یا آینده- محتوای آموزشی را با تأکید بر حمایت والدین از خودپیروی و مهرورزی والدین، با رعایت اصل «تعادل» در این ویژگی‌ها، به نحوی تدوین نمایند که زمینه‌سازی برای خودشناسی انسجامی و نیز پرورش فرزندان خودشکوفا صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Development of a Structural Model for Self-actualization of Married Women and Men based on Perceived Parenting Role Mediated by Integrative Self-knowledge

نویسندگان [English]

  • Samira Farzin 1
  • Hossein Mohagheghi 2
  • Abolghasem Yaghoobi 3
  • Rasoul Kordnoghabi 4
1 PhD Candidate in Psychology, Department of Psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
2 Associate Professor of Department of Psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan Iran
3 Professor, Department of Psychology, Faculty of Economics and social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
4 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

This research was conducted with the purpose of evaluating the fit of the structural model of the relationship between perceived parenting, integrative self-knowledge and self-actualization in married women and men. The research method was descriptive and correlational. The target population included all married women and men of Shiraz in 2023, and the sample size was 409 people (205 women, 204 men), selected by proportional stratified sampling method. In order to collect data Esmaeilkhani' s self-actualization questionnaire (2001); Grolnick et al.'s perceived parenting questionnaire (1997); and Ghorbani et al. 's integrative self knowledge questionnaire (2008) were used. Data was analyzed by use of structural equation modeling method by Amos software. The research results indicated the fit of the proposed research model. Also, the direct path of parental autonomy support to integrative self-knowledge, parental warmth to self-actualization, and integrative self-knowledge to self-actualization were significant. Furthermore, based on the results of the Bootstrap Test, parental autonomy support had an indirect and significant effect on self-actualization with the mediating role of integrative self-knowledge.
Based on the research findings, considering the interactive role of parental autonomy support and parental warmth, as well as integrative self-knowledge in predicting self-actualization of married women and men, it is recommended to educational institutions, personal growth and development instructors, and school counselors, that in order to increase and train self-actualized people in the society, first by proper foundation, place married women and men as the most important element and educational model in the path of self-actualization development. But since it is not possible to make changes in the parenting experiences that they have had before, therefore a major emphasis should be put on promoting their integrative self-knowledge. In the next step, in family education courses, especially courses based on parenting for married women and men- in the position of current or future parents- they should formulate the educational content with emphasis on parental autonomy support and parental warmth observing the principle of »balance «in these features, and in such a way to lay the groundwork for integrative self-knowledge and raising self-actualized children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-actualization
  • Perceived parenting
  • Integrative self-knowledge

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 29 آبان 1403
  • تاریخ دریافت: 02 اردیبهشت 1403
  • تاریخ بازنگری: 18 شهریور 1403
  • تاریخ پذیرش: 29 آبان 1403
  • تاریخ انتشار: 29 آبان 1403