مقایسه اثربخشی درمان‌های متمرکز بر شفقت و هیجان‌مدار بر مشکلاتِ روانشناختی-زناشویی همسرِ جانبازان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، رشته مشاوره، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 نویسنده مسئول: دانشیار، گروه آموزشی مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی ، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشیار، گروه آموزشی مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

4 استاد، گروه آموزشی مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به‌منظور مقایسه‌ی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و هیجان‌مدار بر مشکلات روانشناختی-زناشویی همسر جانبازان انجام گرفت. جامعه آماری شامل تمام همسر جانبازان در مناطق 13 و 14 تهران بودند. نمونه‌گیری  به‌صورت  هدفمند از بین زنانی انجام گرفت که در سال 1399 به بنیاد شهید مناطق 13 و 14 تهران مراجعه کرده بودند. پس از شناسایی زنانی که مشکلات روانشناختی-زناشویی داشتند؛ 45 نفر از شرکت‌کنندگان به‌صورت تصادفی در دو آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). ارائه‌ی جلسات درمان، در سرای سلامت منطقه 13 شهرداری تهران انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه مشکلاتِ روانشناختی-زناشویی همسرانِ جانبازان استفاده شد. سپس داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیری (ANCOVA) و آزمون تعقیبی بونفرونی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که هر دو درمان در کاهش مشکلات روانشناختی-زناشویی همسرانِ جانبازان اثربخش بودند؛ اما اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت نسبت به درمان هیجان مدار به‌طور معناداری بیشتر بود. بنابراین، می‌توان از درمان متمرکز بر شفقت و درمان هیجان‌مدار یا تلفیقی از این دو درمان جهت بهبود مشکلاتِ روانشناختی-زناشویی همسرانِ جانبازان بهره برد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Compassion-Focused and Emotion-Oriented Treatments on Psychological Marital Problems of Veterans' Wives

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mohammadi 1
  • Ali Rezaeisharif 2
  • Ali Sheykholeslami 3
  • Hossein Ghamari givi 4
1 Ph.D. Candidate in Counseling, Mohagheg Ardabili University, Ardabil, Iran.
2 Corresponding Author: Associate Professor of Counseling Education Department, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
3 Associate Professor of Counseling Education Department, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
4 Full professor of counseling education department, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
چکیده [English]

The present study was conducted in order to compare the effectiveness of compassion-focused and emotion-oriented therapy on the marital psychological problems of veterans' wives. The statistical population included all the wives of veterans in the 13th and 14th districts of Tehran. Sampling was done in a targeted manner among women who had referred to Shahid Foundation in Tehran's 13th and 14th districts in 2019.After identifying women who had marital psychological problems; 45 participants were randomly assigned to two experiments and one control group (15 people in each group). The presentation of treatment sessions was carried out in the health center of district 13 of Tehran municipality. The research method was semi-experimental with pre-test, post-test with control group and follow-up phase. To collect data, the questionnaire of psychological marital problems of spouses of veterans was used. Then the data were analyzed using univariate analysis of covariance (ANCOVA) and Bonferroni's post hoc test. The findings showed that both treatments were effective in reducing the marital psychological problems of veterans' wives; But the effectiveness of compassion-focused therapy was significantly higher than emotion-focused therapy.Therefore, it is possible to benefit from treatment focused on compassion and emotion-oriented treatment or a combination of these two treatments to improve the marital psychological problems of veterans' wives.


کلیدواژه‌ها [English]

  • Spouses of Veterans
  • Compassion-Focused Therapy
  • Emotion-Oriented Therapy
  • Marital Psychological Problems

Smiley face

تاجدین، احمدعلی؛ آل‌یاسین، علی؛ حیدری، حسن و داودی، حسین (1399). مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و واقعیت‌درمانی بر ناگویی هیجانی در مددجویان مرد زندانی. مجله علوم روانشناختی. 19(95). 1519-1532.
تبریزی، فاطمه؛ قمری، محمد و بزازیان، سعیده (1399). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با تلفیق درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شفقت محور بر بهزیستی روانشناختی زنان مطلقه. 19(75). 65-87. 
جانسون، سوزان. (2013). معنای عشق، تحولی در علم جدید روابط عاشقانه. ترجمه سیفی‌قوزلو و همکاران (1397). تهران، انتشارات ارتباطات اجتماعی.
جودکی، اعظم (1400). اثربخشی درمان هیجان‌مدار به شیوه گروهی بر کاهش علائم افسردگی و استرس ادراک‌شده در زنان مواجه شده با خیانت همسر. فصلنامه ایده‌های نوین روانشناسی. 9(13). 1-11.
حسین‌زاده، زهرا؛ قربان شیرودی، شهره؛ خلعتبری، جواد و رحمانی، محمدعلی (1399). اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر انعطاف‌پذیری کنشی و تحمل پریشانی زوج‌ها. خانواده‌درمانی کاربردی. 1(3). 23-38.
خلعتبری، جواد؛ همتی ثابت، وحید؛ محمدی، حبیبه (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر تصویر بدنی و رضایت زناشویی زنان مبتلا به سرطان پستان: یک مطالعه کارآزمایی. فصلنامه بیماری‌های پستان ایران. 11(3). 7-20.
رشیدی، علیرضا؛ گل محمدیان، محسن و موسوی، مریم السادات. (1394). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش رضایت زناشویی همسران جانباز و آزاده. دوفصلنامه مشاوره کاربردی، 5(2)، 98-79.
سعیدی، مژده.، خلعتبری، جواد.، قربان‌شیرودی، شهره.، و ابوالقاسمی، شهنام. (1399). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان متمرکز بر شفقت بر تکانشگری زنان در شرف طلاق. فصلنامه سلامت جامعه، 14(1)، 73-83.
شفیعی، زهرا.، و جزایری، رضوان السادات. (1396). پیش‌بینی شادمانی زناشویی بر اساس شفقت به خود و شکفتگی در زنان متأهل. فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 18(2)، 56-64. 
عباسی، سمیه؛ دوکانه ای، فریده و شفیع‌آبادی، عبدالله. (1397). مقایسه اثربخشی روایت درمانی و درمان هیجان محور بر انسجام خانوادگی همسران جانباز؛ مطالعه موردی شهرستان خرم‌آباد. نشریه طب جانباز، (41)، 173-179.
عطادخت، اکبر؛ قریب، معصومه؛ میکاییلی، نیلوفر و صمدی فر، حمیدرضا. (1398). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری هیجان مدار بر سازگاری اجتماعی و اجتناب تجربی در جانبازان دارای نقص عضو. مجله علوم مراقبتی نظامی، 6(3)، 182-192.
قدرتی تربتی، عباس؛ نجات، حمید؛ توزنده جانی، حسن؛ ثمری، علی‌اکبر و اکبری امرغان، حسین (1398). مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک و درمان متمرکز بر شفقت بر سطح کورتیزول خون و خودکنترلی در سوءمصرف مواد مخدر. مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت‌حیدریه. 7(4). 35-47.
قدم‌پور، عزت‌الله؛ نصرت‌آبادی، مطهره؛ پورآبادیی، پریسا و میردریکوند، فضل‌الله (1399). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر بهبود کیفیت زندگی و افزایش تاب‌آوری مراقبان بیماران دمانس. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 43. 43-55.
میرشکاری، حمیدرضا؛ ثناگوی محرز، غلامرضا و شیرازی، محمود (1399). اثربخشی آموزش خانواده درمانی ساختاری به شیوه گروهی بر عملکرد خانواده و رضایت زناشویی زنان دارای همسر جانباز. 11(43). 61-73.
نامنی، ابراهیم و باقریان، مریم. (1398). نقش میانجی گرانه احساس امنیت روانی در رابطه خوش‌بینی و خودشفقت ورزی با بهزیستی روان‌شناختی در همسران جانباز. نشریه طب جانباز، (43)، 101-108.
Austin, J., Drossaert, C. H. C., Schroevers, M. J., Sanderman, R., Kirby, J. N., & Bohlmeijer, E. T. (2021). Compassion-based interventions for people with long-term physical conditions: a mixed methods systematic review. Psychology & health, 36(1), 16-42.
Baker, L. R., & McNulty, J. K. (2011). Self-compassion and relationship maintenance: the moderating roles of conscientiousness and gender. Journal of personality and social psychology, 100(5), 853-860.
Cameron, L. D., & Overall, N. C. (2018). Suppression and expression as distinct emotion-regulation processes in daily interactions: Longitudinal and meta-analyses. Emotion, 18(4), 465.
Costa, D. L., Yetter, N., & DeSomer, H. (2020). Wartime health shocks and the postwar socioeconomic status and mortality of union army veterans and their children. Journal of health economics, 70, 102281.
Cowles, M., Randle-Phillips, C., & Medley, A. (2020). Compassion-focused therapy for trauma in people with intellectual disabilities: A conceptual review. Journal of Intellectual Disabilities, 24(2), 212-232.
Gilbert, P. (2010). Compassion focused therapy: The CBT distinctive features series. London, UK: Routledge.
Glisenti, K., Strodl, E., & King, R. (2018). Emotion‐focused therapy for binge‐eating disorder: A review of six cases. Clinical psychology & psychotherapy, 25(6), 842-855.
Greenberg, L. S. (2017). Emotion-focused therapy of depression. Person-Centered & Experiential Psychotherapies, 16(2), 106-117.
Greenberg. S., & Geller, S.M (2012). Therapeutic presence: A mindful approach to effective therapy. Washington: American Psychological Association.
Gross, J.J. and Jazaeiri, H. (2014). Emotion, emotion regulation, and psychopathology: an affective science perspective, Clinical psychological science, 2 (4): 387-401.
He, M., Ma, J., Ren, Z., Zhou, G., Gong, P., Liu, M., ... & Zhang, X. (2019). Association between activities of daily living disability and depression symptoms of middle-aged and older Chinese adults and their spouses: A community-based study. Journal of affective disorders, 242, 135-142.
Hwang, D., & Eom, S. (2016). The Convergence Influence of Emotional Labor of Clinical dental hygienist working on job stress. -Focused on Mediating Effects of self Esteem. Journal of the Korea Convergence Society, 7(6), 67-74.
Jacobson, E. H. K., Wilson, K. G., Kurz, A. S., & Kellum, K. K. (2018). Examining self-compassion in romantic relationships. J Context Behav Sci. 8:69-73.
Johansen, S., Cvancarova, M., & Ruland, C. (2018). The effect of cancer patients’ and their family caregivers’ physical and emotional symptoms on caregiver burden. Cancer nursing, 41(2), 91-99.
Kurian, B., Mathew, P., & Bivin, J. B. (2017). Impact of Having a Family Member with Major Mental Illness: Do there exists Differences perceived among Spouse-and non-spouse family members Asian Journal of Nursing Education and Research, 7(2), 163-167.
Leary, S. W., Kerr, C., Wasserman, R.J., Gary, J. R., Greve, D., & Treadway, M.T. (2007). Mediation experience is associated with increased cortical thickness. Neurorepair, 16 (17), 1893-1897.
Leslie, L. A., & Koblinsky, S. A. (2017). Returning to civilian life: Family reintegration challenges and resilience of women veterans of the Iraq and Afghanistan wars. Journal of Family Social Work, 20(2), 106-123.
Miller, A., Hess, J. M., Bybee, D., & Goodkind, J. R. (2018). Understanding the mental health consequences of family separation for refugees: Implications for policy and practice. American journal of orthopsychiatry, 88(1), 26.
Mlotek, A. E., & Paivio, S. C. (2017). Emotion-focused therapy for complex trauma. Person-Centered & Experiential Psychotherapies, 16(3), 198-214.
Neff, K. D. & McGehee, P. (2010) 'Self-compassion and Psychological Resilience Among Adolescents and Young Adults', Self and Identity, 9: 3, 225 — 240URL: http://dx.doi.org/. DOI: 10.1080/15298860902979307
Neff, K. D. (2013). Self-compassion and psychological resilience. Talk given at the Seton Cove Sprituality Center, Austin, TX.
Neff, K. D., & Beretvas, S. N. (2013). The role of self-compassion in romantic relationships. Self and Identity, 12(1), 78-98.
Palacio, C., Krikorian, A., & Limonero, J. T. (2018). The influence of psychological factors on the burden of caregivers of patients with advanced cancer: Resiliency and caregiver burden. Palliative & supportive care, 16(3), 269-277.
Panzeri, A., Rossi Ferrario, S., & Vidotto, G. (2019). Interventions for psychological health of stroke caregivers: a systematic review. Frontiers in psychology, 10, 2045.
Shapiro, S. L., Astin, J. A., Bishop, S. R., & Cordova, M. (2005). Mindfulness-based stress reduction for health care professiional: Result from a randomizad trial. International Journal of stress menagment, 12, 164-176.
Solomi, V. L., & Casiday, R. E. (2017). In sickness and in health: the strains and gains of caring for a chronically ill or disabled spouse. Chronic illness, 13(2), 75-87.
Sprecher, S., Treger, S., Wondra, J. D., Hilaire, N., & Wallpe, K. (2013). Taking turns: Reciprocal self-disclosure promotes liking in initial interactions. Journal of Experimental Social Psychology, 49(5), 860-866.
Straus, M. A., & Smith, C. (2017). Family patterns and primary prevention of family violence. In Physical violence in American families (pp. 507-526). Routledge.
Stuntzner, S. (2017). Compassion and self-compassion: Conceptualization of and application to adjustment to disability. Journal of Applied Rehabilitation Counseling, 48(2), 15-25.
Timulak, L., & Keogh, D. (2020). Emotion-focused therapy: A transdiagnostic formulation. Journal of Contemporary Psychotherapy, 50(1), 1-13.
Ullrich, A., Ascherfeld, L., Marx, G., Bokemeyer, C., Bergelt, C., & Oechsle, K. (2017). Quality of life, psychological burden, needs, and satisfaction during specialized inpatient palliative care in family caregivers of advanced cancer patients. BMC palliative care, 16(1), 1-10.
Urry, H. L., & Gross, J. J. (2010). Emotion regulation in older age. Current Directions in Psychological Science, 19(6), 352-357.
Vatter, S., Stanmore, E., Clare, L., McDonald, K. R., McCormick, S. A., & Leroi, I. (2020). Care burden and mental ill health in spouses of people with Parkinson disease dementia and Lewy body dementia. Journal of geriatric psychiatry and neurology, 33(1), 3-14.
Walke, S. C., Chandrasekaran, V., & Mayya, S. S. (2018). Caregiver burden among caregivers of mentally ill individuals and their coping mechanisms. Journal of neurosciences in rural practice, 9(02), 180-185.
دوره 17، شماره 61
فصلنامه زمستان
دی 1401
صفحه 35-58
  • تاریخ دریافت: 20 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 22 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 10 آبان 1401
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1401