الگوی معادلات ساختاری رضایتمندی زوجین بر اساس مؤلفه‌های شخصیتی پنج عاملی نئو با میانجیگری ارتباط مادرـ فرزند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی و مشاوره، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 نویسنده مسئول: استادیار، گروه روانشناسی و مشاوره، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

3 دانشیار، گروه روانشناسی و مشاوره، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف الگوی معادلات ساختاری رضایتمندی زوجین با بررسی نقش مؤلفه‌های شخصیتی 5 عاملی نئو و نقش میانجیگری رابطه مادرـ فرزند انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پایه ششم دبستان­های پسرانه و دخترانه شهر شیراز در سال 1397 به همراه مادرشان بودند که از میان آن‌ها 260 نفر به‌عنوان نمونه به روش تصادفی خوشه‌ای از نه منطقه آموزش‌وپرورش شهر شیراز انتخاب شدند. به‌منظور جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه­ پنج عامل شخصیت نئو (1992)، مقیاس زوجی انریچ (1989) و روابط والد-فرزندی فاین و همکاران (1983) استفاده شد. داده­ها با روش آماری همبستگی پیرسون و مدل­یابی معادلات ساختاری مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته­ها بین عامل شخصیتی روان­آزردگی و رضایت زناشویی رابطه منفی نشان دادند، ولی عوامل شخصیتی انعطاف­پذیری، برون‌گرایی، توافق­پذیری و مسئولیت­پذیری با رضایتمندی زوجین رابطه مثبت داشت. همچنین متغیر رابطه مادر و فرزند رضایت زناشویی را در جهت مثبت پیش­بینی می­کند. ازآنجاکه صفات شخصیتی به‌عنوان پیش­آمادگی­هایی که افراد با خود در روابط زناشویی وارد می­کنند می­توانند بر سازه­های میانجیگر از جمله رابطه مادرـ فرزند اثرگذار باشند؛ بنابراین، رضایت زناشویی تحت تأثیر عوامل درون فردی به‌ویژه ویژگی­های شخصیتی می­باشد. نتایج حاکی از آن بود که ویژگی­های شخصیتی با نقش میانجی ارتباط مادرـ فرزند می­توانند رضایت زناشویی را تبیین کنند (P≤ 0/01).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Equation Modelling of Couples’ Satisfaction Based on Five Factor Neo Personality Components by the Mediating Role of Mother-Child Relationship

نویسندگان [English]

  • rozita Parpaee 1
  • Hasan Amiri 2
  • Mokhtar Arefi 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Psychology and Counseling, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology and Counseling, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology and Counseling, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the Structural equation modelling of couples’ satisfaction based on five factor neo personality components by the mediating role of mother-child Relationship. This research was applied in terms of purpose and correlational in terms of descriptive method. The statistical population included sixth grade students of boys and girls primary schools in Shiraz city in 2017 along with their mothers that among them, 260 people were selected as a sample by cluster random method from the nine educational districts of Shiraz city. In order to collect data from NEO Personality test (1992), ENRICH Couple Scale (1989) and Fine, Moreland and Schwebel’s (1983) parent-child relationship were used. Data analysis was performed by Pearson correlation and structural equation modelling. Findings showed significant negative correlation between neuroticism and couples’ satisfaction but positive correlation with extraversion, openness experience, agreeableness and conscientiousness. Also, the mother-child relationship variable predicts couples ‘satisfaction in a positive direction. Personality traits, as the preconceived forms of engagement by individuals in marital relationships affect the mediating structures including the mother child relationship. Therefore, couples’ satisfaction affected by intrapersonal factors in particular personality traits. The results also revealed that personality trait components with mediating role of mother-child relationship have the capacity to determine marital satisfaction (P≤ 0/01).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personality Components
  • Couples’ Satisfaction
  • Mother-Child Relationship

Smiley face

مراجع

احمدی فارسانی، مریم؛ باقری، ناصر و شریفی، طیبه. (1399). تأثیر آموزش مادران بر رابطه والد-کودک در دانش­آموزان دارای اضطراب. فصلنامه خانواده و پژوهش، 17(3)، 142-127.
ثنایی ذاکر، باقر. (1387). مقیاس سنجش خانواده. تهران: بعثت.
چهره، هاشمیه؛ ازگلی، گیتی؛ ابوالمعالی الحسینی، خدیجه و نصیری، ملیحه. (1396). بررسی ارتباط ویژگی­های شخصیتی و رضایت زناشویی بر اساس مدل پنج عامل بزرگ شخصیتی: مرور سیستماتیک. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 22(5)، 132-121.
رحمتی، مریم؛ احمد برآبادی، حسین و حیدرنیا، احمد. (1399). تأثیر برنامه غنی­سازی روابط زوجین مبتنی بر طرح وقت زندگی بهتر برای زن و شوهر­ها بر سازگاری زناشویی زنان با ازدواج زودهنگام. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان­درمانی، 11(41)، 258-235.
زارع درخشان، احترام و روشن چسلی، رسول. (1399). رابطه بین رضایت جنسی، خودکارآمدی جنسی و شادکامی بر رضایت زناشویی: نقش میانجی ناگویی هیجانی. روانشناسی بالینی و شخصیت، 18(1)، 16-1.
شفیعی کندجانی، علیرضا؛ شفیعی، صنم؛ وطن­خواه، سولماز و فرورشی، محمود. (1399). وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی، ویژگی­های شخصیتی، سبک­های مقابله­ای و سلامت روان والدین کودکان مبتلا به طیف اوتیسم. فصلنامه خانواده و پژوهش، 17(3)، 104-89.
شکری، آرزو؛ شفیع­آبادی، عبدالله و دوکانه­ای فرد، فریده. (1400). مدل یابی ساختاری قدرت ایگو با موفقیت شغلی و میانجیگری رضایت زناشویی و عزت‌نفس. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 12(45)، 238-213.
شیخ زین‌الدین، حمیده؛ فرخی، نورعلی و عباس پورآذر، زهرا. (1397). نقش میانجیگر سرمایه روان‌شناختی در رابطه بین ویژگی­های شخصیتی با سازگاری زناشویی دانشجویان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 12(3)، 469-432.
کوهی، سمانه؛ اعتمادی، عذرا و فاتحی­زاده، مریم. (1393). بررسی رابطه ویژگی­های شخصیتی و سلامت روانی با سرخوردگی زناشویی در زوجین. فصلنامه پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، 4(1)، 84-71.
کیانی، احمدرضا؛ فتحی، داود؛ هنرمند قوجه بیگلو، پژمان؛ عبدی، سیما و استاجی، رضا. (1399). رابطه سبک­های دلبستگی، حکایت اجتماعی و سبک­های مقابله­ای با تاب­آوری روان­شناختی در افراد دارای تجربه سوگ: ارائه مدل تحلیل مسیر. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان­درمانی، 11(41)، 180-157.
گروسی فرشی، میرتقی؛ محمودعلیلو، مجید و اسمعلی کورانه، احمد. (1386). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های مقابله‌ای مجرمین با افراد بهنجار. روانشناسی معاصر، 9(3)، 31-24.
نیک‌نژاد، الهه و عسگری، پرویز. (1398). اثربخشی گروه‌درمانی به شیوه تحلیل تبادلی بر ابراز احساسات، افزایش احترام متقابل، حل تعارض زناشویی و رضایت زناشویی. فصلنامه فرهنگی ـ تربیتی زنان و خانواده، 14(47)، 146-129.
یاریگر روش، محیا؛ عامری، فریده؛ فرح بیجاری، اعظم و دهشیری، غلامرضا. (1398). نقش واسطه­ای رضایت زناشویی و رابطه مادر-کودک در استفاده آسیب­زای مادران از شبکه­های اجتماعی مجازی و مشکلات رفتاری کودکان (مطالعه کمی و کیفی). فصلنامه پژوهش­های کاربردی روان‌شناختی، 10(2)، 158-137.
یزدخواستی، فریبا و قاسمی، سحر. (1390). رابطه بین شخصیت والدین و طرد و پذیرش کودکان توسط آن‌ها. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 7(12)، 144-131.
Asoodeh, M.H. (2010). Factors of successful marriage: accounts from self-described happy couples. Procedia social and behavioral science, 5, 2042-2046.
Benzi, I., Preti, E., Di Pierro, R., Clarkin, JF. & Made ddu, F. (2019). Maladaptive personality traits and psychological distress in adolescence: The moderating role of personality functioning. Personality and individual differences, 140, 33-40.
Clark, L. A., Kochanska, G., & Ready, R. (2000). Mothers' personality and its interaction with child temperament as predictors of parenting behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 79(2), 274–285.
Costa, P.T. & McCrae, R. R. (1999). Revised NEO personality inventory And NEO five factor inventory. Lutz, Florida: Psychological Assessment Resource, Inc.
Fine, M.A., Moreland, J.R., & Schwebel, A. (1983). Long-term Effects of divorce on parent- child relationship. Developmental Psychology, 19(5), 703-713.
Fowers, B.I., & Olson, D.H. (1989). Enrich marital inventory Discriminated validity and cross-validity assessment. Journal of marital and family therapy, 15, 65-79.
Guidi, A., Gentili, C., Scilingo, EP., & Vanello, N. (2019). Analysis of speech features and personality traits. Biomedical signal processing and control. 51, 1-7.
Lopoo, L. M., DeLeire, T. (2014). Family structure and the economic wellbeing of children in youth and adulthood. Social Science Research, 43, 30-44.
Rohner, R. (2007). Handbook for the study of parental acceptance and rejection. USA: Rohner research publications.
Schaffhuser, K., Allemand, M. & Martin. R. (2014). Personality traits and relationship satisfaction in intimate couples: three perspectives on personality. European Journal of personality, 28(2), 120-133.
Whisman, A., Gilmour, L., & Salinger, M. (2018). Marital satisfaction and mortality in the United States adult population. Health psychology, 37(11), 1041-1044.
Xuemei Hu, J., & Tarrezz Nash, Sh. (2019). Marriage and the Family: Mirror of Diverse Global Society. Routledge.
فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده
دوره 17، شماره 60
فصلنامه پاییز
شهریور 1401
صفحه 179-193

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 تیر 1400
  • تاریخ بازنگری: 15 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 15 تیر 1401
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار