طراحی الگوی فرایندهای خانوادگی مؤثر بر رشد شغلی؛ نظریه داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه خوارزمی

2 دانشیار دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود

3 استادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی

چکیده

با توجه به نبود محتواها و فرایندهای خانوادگی مؤثر بر رشد شغلی، هدف پژوهش شناسایی عوامل و تدوین الگوی فرایندهای خانوادگی مؤثر بر رشد شغلی است. این پژوهش، کیفی با استفاده از روش نظریه داده‌بنیاد است. نمونه پژوهش را 13 شرکت­کننده (8 مرد و 5 زن) از دانشجویان دانشگاه­ها و مؤسسات آموزش عالی شهر بجنورد تشکیل می­دهد که نمره رشد شغلی و انطباق­پذیری شغلی آنها یک انحراف معیار بالاتر از میانگین بوده است. این نمونه با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند و نظری انتخاب، و سپس داده­ها با استفاده از مصاحبه نیمه­ساختار­یافته جمع­آوری، و با استفاده از فنون اشتراوس و کربین شامل شناسه­گذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. نتایج تحلیل مصاحبه­ها به استخراج 885 مفهوم، 28 مؤلفه و 12 مقوله شامل حمایت عاطفی، بستر اکتشاف، بستر خودگردانی، بستر خودکفایی، بستر خودکارامدی شغلی، فرارفتن از روایتهای غالب، حمایت اطلاعاتی، روابط اجتماعی تضمین­شده، ساختار کارامد خانواده، الگوی نقش مثبت، الگوی نقش منفی و درگیرشدن منجر شد که در دو بعد اصلی شامل بعد بنیادی و ابزاری ارائه شده است. از تعامل این دوازده عامل اکتشافی، الگوی فرایندهای خانوادگی مؤثر بر رشد شغلی شکل می­گیرد و برایند آن فردی است که به لحاظ شغلی رشد یافته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Development of a Model of Family Processes Affecting Job Promotion; Grounded Theory

نویسندگان [English]

  • Zeinab Golpich 1
  • Ali Mohammad Nazari 2
  • Azizollah Tajik Ismaili 3
  • Abdul-Rahim Kassaei Isfahani 3
1 Ph.D. Candidate of Counselling, Kharazmi University
2 Corresponding Author: Associate Professor, Faculty of Nursing and Midwifery, Shahrood University of Medical Sciences
3 Assistant Professor, Faculty of Psychology and Medical Sciences, Kharazmi University
چکیده [English]

Considering the lack of family content and processes affecting job promotion, the purpose of this study was to identify the factors affecting job promotion and develop a model of family processes affecting it. This qualitative research work was conducted using grounded theory approach. The study sample consisted of 13 participants (8 males and 5 females) selected from among the university students in Bojnourd, Iran whose job promotion and job adaptability scores were one standard deviation higher than the mean. The sample was selected using the purposive and theoretical sampling method. The data were collected using a semi-structured interview and analyzed using Strauss and Carbon techniques including open, axial and selective coding. The interview analysis results led to the extraction of 885 concepts, 28 components and 12 categories including emotional support, discovery context, autonomy context, self-sufficiency context, job self-efficacy context, transcending dominant narratives, informational support, guaranteed social relationships, efficient family structure, positive role model, negative role model and involvement, which have been presented in two main dimensions including fundamental and instrumental dimensions. From the interaction of these twelve extracted factors, the model of family processes affecting job promotion is formulated, and its outcome is an individual who has experienced job promotion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • job promotion
  • family processes
  • grounded theory

مراجع

استرواس، انسلم؛ کربین، جولیت (1998). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه­ای. ترجمه ابراهیم افشار (1392). تهران: نشر نی.
زونکر، ورنون، جی (2006). مشاوره شغلی: رویکرد کل­نگر. ترجمه علی محمد­نظری، فرشاد محسن­زاده و علیرضا بوستانی­پور (1394). تهران: انتشارات سمت.
ساویکاس، مارک، ال (2010). مشاوره شغلی. ترجمه: حمید دررودی و آرزو ضاربی (1395). تهران: ارسبارن.
سلیمانیان، علی­اکبر؛ درودی، حمید؛ گل­پیچ، زینب (1392). پیش­بینی رشد شغلی براساس سبکهای هویت در دانشجویان مراکز آموزش عالی شهر بجنورد. فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی. ش 68: 161 ـ 175.
سمیعی، فاطمه؛ باغبان، ایران؛ عابدی، محمدرضا؛ حسینیان، سیمین (1391). نظریه­های مشاوره مسیر شغلی، مسیر تکامل انتخاب شغل. جهاد دانشگاهی (دانشگاه اصفهان).
صالحی، رضوان؛ عابدی، محدرضا؛ باغبان، ایران؛ نیلفروشان، پریسا (1393). بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس انطباق­پذیری مسیر شغلی. فصلنامه اندازه­گیری تربیتی. ش 4(16): 49 ـ 66.
صفری، معصومه؛ ربیعی، محمد؛ مصباح، نسرین (1395). بررسی میزان و عوامل مؤثر بر انطباق­پذیری شغلی دانشجویان ورودی جدید دانشگاه تهران در سال (1393). فصلنامه نوآوری­های مدیریت آموزشی. ش 11 (3): 83 ـ 94.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر؛ گال، جویس (ـ). روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. ترجمه احمدرضا نصر و همکاران (1393). تهران: دانشگاه شهید بهشتی و انتشارات سمت.
فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده
دوره 14، شماره 49
فصلنامه زمستان 1398
اسفند 1398
صفحه 25-54

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 بهمن 1397
  • تاریخ بازنگری: 18 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 11 مهر 1398
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار