اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ‌به‌شیوه‌ گروهی بر اعتماد در روابط بین‌فردی و کنترل عواطف در زنان متأهل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مشاوره، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 استادیار گروه مشاوره، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

3 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، از درمانهای رفتاری نسل سوم است و در آن تلاش می­شود به­جای تغییر شناخت­ها، ارتباط روانشناختی فرد با افکار و احساساتش افزایش یابد. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اعتماد در روابط بین­فردی و کنترل عواطف در زنان متأهل بود. در قالب مداخله نیمه­تجربی به­شیوه پیش‌آزمون ـ پس­آزمون و پیگیری، 24 زن متأهل به­شیوه نمونه­گیری در دسترس از میان زنان دارای مشکلات زناشویی مراجعه­کننده به مرکز مشاوره کمیته امداد شهر کرمانشاه انتخاب، و به­طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 12 نفر) تقسیم شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه اعتماد در روابط بین­فردی و پرسشنامه کنترل عواطف بودند. گروه آزمایش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را به­مدت ده جلسه به­شیوه گروهی دریافت کردند؛ اما برای گروه کنترل درمانی ارائه نشد. پس از پایان جلسات درمان از هر دو گروه پس­آزمون به‌عمل آمد. برای تحلیل داده­ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. براساس یافته­ها، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به­شیوه­ گروهی بر اعتماد در روابط بین­فردی (05/0P<) و کنترل عواطف (05/0P<) مؤثر بوده است. نتایج پیگیری بعد از یک ماه نیز نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل در اعتماد در روابط بین­فردی و کنترل عواطف در سطح (05/0P<) تفاوت معنی­داری وجود دارد. براساس نتایج درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می­تواند تأثیر مطلوبی بر اعتماد در روابط بین­فردی و کنترل عواطف داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Group-Based Acceptance and Commitment Therapy on Trust in Interpersonal Relationships and Emotion Control among Married Women

نویسندگان [English]

  • Ahmad Amani 1
  • Omid Isazadeh 2
  • Elaheh Alipour 3
1 Associate Professor, Department of Counseling, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Assistant Professor, Department of Counseling, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
3 Corresponding Author: M.A. Family Counseling, Department of Counseling, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

Acceptance and commitment therapy is a third-generation behavioral therapy that seeks to enhance a person's psychological connection to his / her thoughts and feelings rather than to change cognitions. The purpose of this study was to determine the impact of acceptance and commitment therapy on trust in interpersonal relationships and emotion control among married women. In a quasi-experimental intervention with pre-test, post-test and follow-up, 24 married women were selected through the available sampling method from among women with marital problems, who had referred to Kermanshah Relief Committee Counseling Center. They were randomly divided into experimental and control groups (n ₌ 12). The research instruments were the Trust in Interpersonal Relationships Questionnaire and the Emotion Control Questionnaire. The experimental group received group-based acceptance and commitment therapy for ten sessions, but the control group received no treatment. After the end of treatment sessions, both groups took the post-test. Multivariate analysis of covariance was used to analyze the data. According to the findings, group-based acceptance and commitment therapy was effective on trust in interpersonal relationships (P < 0.05) and emotion control (P < 0.05). The follow-up results after one month also indicated that there was a significant difference between experimental and control groups in trust in interpersonal relationships and emotion control (P < 0.05). Based on the results, it can be concluded that acceptance and commitment therapy positively affects trust in interpersonal relationships and emotion control.

کلیدواژه‌ها [English]

  • acceptance and commitment therapy
  • trust in interpersonal relationships
  • emotion control
ایران­دوست، فروزان؛ طاهرنشاط­دوست، حمید؛ نادی، محمدعلی (1393). تأثیر درمان مبنی بر پذیرش و تعهد در کیفیت زندگی زنان مبتلا به کمردرد مزمن. مجله علوم رفتاری. ش 1 (8): 96 ـ 89.
ایزدی، راضیه؛ نشاط­دوست، حمیدطاهر؛ عسگری، کریم؛ عابدی، محمدرضا (1393). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی ـ رفتاری بر علائم بیماران مبتلا به اختلال وسواس ـ اجبار. مجله تحقیقات علوم­رفتاری. ش 1 (12): 33 ـ 19.
حسینائی، علی؛ احدی، حسن؛ فتی، لادن؛ حیدری، علیرضا؛ مظاهری، مهدی (1392). تأثیر آموزش گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد (ACT) بر استرس شغلی و فرسودگی شغلی. مجله روانپزشکی و روانشناسی ایران. ش 2 (19): 120 ـ 109.
 خدایاری­فرد، محمد؛ غلامعلی­لواسانی، مسعود؛ اکبری­زردخانه، سعید؛ لیاقت، سمیه (1389). استانداردسازی سیاهه ابراز خشم صفت ـ حالت 2 اسپیلبرگر. توانبخشی. ش 11 (1): 47 ـ 56.
خزان، کاظم؛ عباسی­اصل، مجتبی؛ یونسی، سیدجلال؛ کاظمی، جواد (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش نارسایی هیجانی زنان در معرض طلاق. فصلنامه مددکاری اجتماعی. ش 3 (5): 13 ـ 5.
خندان­دل، سحر؛ کاویان­فر، حسین (1394). نقش اعتماد در روابط بین فردی و تاب­آوری خانواده در رضایت زناشویی زوجهای شاغل. فصلنامه آسیب­شناسی، مشاوره و غنی­سازی خانواده. ش 1 (1): 31 ـ 14.
زنگنه­مطلق، فیروزه؛ بنی­جمالی، شکوه­السادات؛ احدی، حسن؛ حاتمی، حمیدرضا (1396). اثربخشی زوج­درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و هیجان­محور بر بهبود سازگاری و تعهد زناشویی زوجین. فصلنامه فرهنگی­ تربیتی زنان و خانواده. ش 38 (11): 70 ـ 49.
طهماسبیان، حجت­اله؛ خزایی، حبیب­اله؛ عارفی، مختار؛ سعیدی­پور، مهشید (1393). هنجاریابی آزمون مقیاس کنترل عواطف. مجله دانشگاه علوم­پزشکی کرمانشاه. ش 6 (18): 354 ـ 349.
علوی­زاده، فرانک؛ شاکریان، عطا (1395). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش علائم تنش، اضطراب و افسردگی زنان دارای تجربه روابط فرا زناشویی (عاطفی، جنسی). نشریه روان­پرستاری. ش 69 (4): 14 ـ 8.
محمدی، الهام؛ کشاورزی­ارشدی، فرناز؛ فرزاد، ولی­اله؛ صالحی، مهدیه (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رضایت زناشویی زنان افسرده. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. ش 2 (17): 35 ـ 26.
مک­کی، متیو؛ لیوف، آویگل؛ اسکین، میشل (2016). اکت برای مشکلات بین­فردی (همراه با شیوه­نامه درمان گروهی). ترجمه محمود روغنچی، رضوان­السادات جزایری، عذار اعتمادی، مریم فاتحی­زاده، خدامراد مؤمنی و سیدمحسن حجت­خواه (1395). کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی.
نوابی­نژاد، شکوه (1391). راهنمایی و مشاوره گروهی. تهران: انتشارات سمت.
نوروزی، محدثه؛ زرگر، فاطمه؛ اکبری، حسین (1396). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر کاهش مشکلات بین فردی و اجتناب تجربه­ای دانشجویان. مجله تحقیقات علوم رفتاری. ش 2 (15): 174 ـ 168.
هریس، راس (1962). درمان پذیرش و تعهد با عشق. ترجمه پیمان دوستی، سیده سپیده هدایتی همدانی و حسین محققی (1395). همدان: انتشارات فراگیر هگمتانه.
دوره 14، شماره 48
فصلنامه پاییز 1398
آبان 1398
صفحه 145-167
  • تاریخ دریافت: 29 اردیبهشت 1397
  • تاریخ بازنگری: 05 خرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 23 تیر 1398
  • تاریخ انتشار: 01 آبان 1398