شناسایی پیامدهای طلاق والدین بر فرزندان؛ مطالعه کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا رشته مشاوره و راهنمایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 دانشیار، دانشگاه خوارزمی گروه مشاوره، تهران ایران

3 استاد، بازنشسته تحقیق و ارزشیابی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

طلاق معضلی اجتماعی است که پیامدهای فردی و اجتماعی مهمی دربردارد. فرزندان از جمله گروه‌های آسیب­پذیری هستند که تحت تأثیر طلاق قرار می‌گیرند. این پژوهش کیفی با هدف شناسایی پیامدهای طلاق والدین بر فرزندان و با استفاده از روش پدیدارشناختی تفسیری انجام شد. مشارکت‌کنندگان این مطالعه از میان دانش­آموزان دوره متوسطه دوم آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند که والدینشان از هم طلاق گرفته بودند و حداقل دو سال از زمان جدایی آنها گذشته بود. نمونه‌گیری مبتنی بر هدف بود که با سیزده مشارکت‌کننده انجام گرفت. مصاحبه نیمه‌ساختار روشی بود که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت و فرایند مصاحبه و تحلیل داده‌ها تا رسیدن به نقطه اشباع نظری ادامه یافت. داده­ها از طریق روش دیکلمن شناسه­گذاری و تحلیل گردید. نتایج تحلیل مصاحبه‌ها به استخراج ۲۴ مفهوم و هفت مقوله منجر شد. بر اساس نتایج، ناامنی در تعاملات اجتماعی، مشکلات اقتصادی، مشکلات ساختاری خانواده، مشکلات تحولی و رشدی، نشانگان افسردگی، الگوهای ناکارامد سازگاری و مشکلات تحصیلی به عنوان پیامدهای طلاق والدین بر فرزندان شناسایی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Identification of the Consequences of Parents' Divorce on Children: A Qualitative Study

نویسندگان [English]

  • zakiye amani 1
  • kianoosh zahrakar 2
  • alireza kiamanesh 3
1 kharazmi universityPhD Student in Counseling and Guidance, Kharazmi University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Counseling, Kharazmi University, Tehran Iran
3 Professor, Retired Research and Evaluation, Kharazmi University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Divorce is a social problem that has important individual and social consequences. Children are among the susceptible groups that are seriously affected by divorce. Aiming to identify the consequences of parents' divorce on children, this qualitative research was done through the Interpretative -phenomenological method. The participants of this study were chosen among the senior high school students of Tehran whose parents had got divorced at least two years before this research started. The purposive sampling was done with 13 participants. The semi-structured interview was the method used in this study and the procedures of the interview and data analysis continued up to reaching the theoretical saturation point. Data was codified and analyzed through the Dickelman Method. The results of the analysis of the interviews led to the elicitation of 24 concepts and 7 categories. According to these results, the categories include insecurity in social transactions, economic problems, structural family problems, developmental problems, depression syndrome, ineffective patterns of adaptation and educational problems that were identified as the consequences of parents' divorce on children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Phenomenology"
  • " Parents' divorce"
  • " Children"
اکبریان، مهدی؛ نصرت­آبادی، مهدی؛ رازقی، فریبا (۱۳۸۸)، علل و پیامد‌های فرار دختران با رویکردی بر هویت، مجله مطالعات امنیت اجتماعی، ش ۱۸: ص ۶۲-۴۳.
آخوندی، لیلا (1386)، مطالعه وضعیت اعتیاد در فرزندان طلاق ارجاع داده شده به مرکز اصلاح و تربیت تهران. پیک نور، ۵ (۱): ۹۵-۸۱.
جانسون، آر.بورک؛ کریستینسن، لری (۲۰۱۴)، پژوهش آموزشی؛ رویکردهای کمّی، کیفی و ترکیبی، ترجمه علیرضا کیامنش، نیلوفر اسمعیلی، صبا حسنوندی، مریم دانای­طوس، محمدرضا فتحی و مریم محسن‌پور (۱۳۹۵)، تهران: نشر علم.
دیویس، تامارا (۲۰۰۵)، مشاور مدرسه دیدگاه‌ها و کاربست‌های حرفه‌ای، ترجمه کیانوش زهراکار، زهرا کهلویی (۱۳۹۳)، تهران: نشر ویرایش.
زهراکار، کیانوش؛ جعفری، فروغ (۱۳۹۴)، مشاوره خانواده (مفاهیم، تاریخچه، فرایند و نظریه­ها)، ویراست دوم. تهران: ارسباران.
ستوده، هدایت­اللّه (۱۳۸۴)، مقدمه­ای بر آسیب­شناسی اجتماعی، تهران: آوای نور.
عابدی، حیدرعلی (۱۳۸۸)، کاربرد روش تحقیق پدیده­شناسی در علوم بالینی، فصلنامه راهبرد، س نوزدهم. ش۵۴: ۲۰۷-۲۲۴.
کرسول، جان­دبلیو؛ کلارک، ویکی­پلانو (۲۰۰۷)، روشهای پژوهش ترکیبی، ترجمه علیرضا کیامنش و جاوید سرایی (۱۳۹۰)، تهران: نشر آییژ.
محمدپور، احمد (1392)، روش پژوهش‌ کیفی ضد روش: (منطق و طرح در روش‌شناسی کیفی)، تهران: جامعه‌شناسان.
میرساردو، طاهره؛ هاشمی، تبسم (1393) ، اثرات اقتصادی ـ اجتماعی طولانی شدن فرایند طلاق بر زندگی زنان، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، ۱۵ (۵۹): ۱۳۱-۱۰۵.
یونسی، فلورا و همکاران (1389)، مقایسه سلامت روان، عزت­نفس و مسئولیت­پذیری دانش­آموزان دختر مقطع راهنمایی خانواده­های طلاق و عادی شهرستان فیروزآباد سال تحصیلی 88-87، فصلنامه زن و جامعه ۱ (۲): ۹۵-۷۹.
دوره 14، شماره 47 - شماره پیاپی 47
فصلنامه تابستان 1398
شهریور 1398
صفحه 59-81
  • تاریخ دریافت: 27 مرداد 1397
  • تاریخ بازنگری: 05 خرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 25 اسفند 1397
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1398