پیش‌بینی کیفیت زندگی بر اساس تعهد اخلاقی، تجربه معنوی روزانه و خودیابی در دانشجویان شاهد و ایثارگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحداراک

2 دانشگاه ازاد اسلامی اراک

چکیده

هدف این مطالعه بررسی رابطه تعهداخلاقی، تجربه معنوی روزانه و خودیابی در پیش‌بینی کیفیت زندگی دانشجویان بود. این پژوهش توصیفی و مطالعات همبستگی از نوع پیش‌بینی بوده است. جامعه آماری 1098 نفر شامل تمام دانشجویان شاهد و ایثارگر شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 96-97 در دانشگاه آزاد اراک بود که از میان آنها 285 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی ­ـ فرم کوتاه (1989)، مقیاس تعهد اخلاقی (هاشمی و همکاران، 1395)، مقیاس تجربه معنوی روزانه (اندروود و ترسی، 2002) و مقیاس خودیابی (اکبری بلوطبنگان و رضایی، 1393) بوده است. نتایج تحلیل آماری نشان داد بین متغیرهای تعهد اخلاقی، تجربه معنوی روزانه و خودیابی با کیفیت زندگی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. تجربه معنوی روزانه و خودیابی می­تواند تغییرات مربوط به کیفیت زندگی را بین دانشجویان به‌گونه‌ای معنادار تبیین و پیش­بینی کند. با توجه به نتایج این پژوهش به‌نظر می­رسد می­توان با به‌کارگیری شیوه‌هایی برای افزایش تعهد اخلاقی، تجربه معنوی روزانه و خودیابی در دانشجویان به ارتقای سطح کیفیت زندگی بین آنها کمک کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the role of moral engagement, daily spiritual experiences and self-esteem in the quality of life of Shahdasayararz students

چکیده [English]

Abstract
The purpose of the present study was to predict quality of life based on moral commitment, daily spiritual experiences and self-discovery among the Martyrs and Disabled Veterans’ students Azad University of Arak. In this descriptive-co relational study, the population of 1098 people included all Martyrs and Disabled Veterans’ students in the academic year 2017-2018 in the Azad University of Arak, among which 285 persons (according to the Morgan table) were selected by available sampling method. In order to collect the research data, the World Health Organization Quality of Life Questionnaire - Short Form (WHOQOL-BREF), Moral Commitment Scale based on Kant and Levinas' Thoughts, Daily Spiritual Experiences Scale (DSES), Self-Discovery Scale (SDS), and Demographic Specification Form Was used. In this study, the reliability of these questionnaires was reviewed and confirmed. Data analysis was performed using Pearson correlation coefficient and multiple regressions Software SPSS 22. The results of the statistical analysis showed that there is a positive and significant relationship between morale, daily spiritual experiences and self-discovering with quality of life. And moral covariance, daily spiritual experiences and self-esteem can substantially explain and predict the changes in quality of life among students. According to the results of this research, it is suggested that using methods to increase moral commitment, daily spiritual experiences and students' self-discovering, help to improve the quality of life among them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral commitment
  • daily spiritual experience
  • self-discovery
  • quality of life
اکبری بلوطبنگان، افضل؛ رضایی، علی محمد (1393)، ساخت و اعتباریابی مقیاس خودیابی (SDS) براساس نظریه‌های مختلف شخصیت در دانشجویان، روانشناسی بالینی، س6،  ش3 : 55 ـ 68 .
بردبار، مریم؛ مزیدی شرف آبادی، محمد (1394)، پیش‌بینی مؤلفه‌های شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه، روانشناسی و دین، س8. ش1: 25 ـ 40.
تبیک، محمدتقی؛ قربانی، نیما؛ رضازاده، سیدمحمدرضا (1392)، رابطه انگیزش دینی و خودشناسی با فضایل اخلاقی، مطالعات اسلام و روان‌شناسی، س7، ش12 : 135 ـ 148.
تخت نباتی، رویا؛ کریمی، بهروز؛ حق‌طلب، طاهره (۱۳۹۴)، رابطه بین خودیابی و تصور از خدا با سازگاری زناشویی در زنان، دومین کنگره علمی پژوهشی سراسری توسعه و ترویج علوم تربیتی و روانشناسی، جامعه‌شناسی و علوم فرهنگی اجتماعی ایران، تهران: انجمن علمی توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
تقوی، محمد‌رضا؛ امیری، حمید (1389)، بررسی خصوصیات روان‌سنجی مقیاس تجارب معنوی روزانه، دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی تربیت اسلامی، س5، ش10: 151 ـ 167.
جاویدان، فاطمه؛ دهقان، محمدصادق؛ شمسی کوشکی، احسان؛ عباسی، محمود (1391)، تحلیل نظریه رشد اخلاقی کولبرگ با رویکرد قرآنی، اخلاق زیستی، س2، ش6: 12 ـ 48.
جعفری منش، هادی (1396)، جهتگیری مذهبی و کیفیت زندگی دانشجویان، اخلاق پزشکی، س9. ش40: 16 ـ 27.
حجتی، حمید؛ ساربانی، اعظم؛ محمدزاده، خلیل‌علی(1396)،  ارتباط تجارب معنوی روزانه با استرس ادراک‌شده در همسران جانبازان  استرس پس از سانحه جنگی، مجله طب نظامی، س19، ش2: 135 ـ 142.
حسین خانزاده، عباسعلی؛ طاهر، محبوبه؛ فلاح مرتضی‌نژاد، سیده زینت؛ سیدنوری، سیده زهرا (1395)، پیش‌بینی خودکارآمدی و حرمت نفس بر اساس خوددلسوزی، روان‌شناسی بالینی و شخصیت، س14، ش26: 33 ـ 42.
خالقی، نرگس؛ چناری، مهین (1394)، رابطه هوش اخلاقی با نوع دوستی، اخلاق در علوم و فناوری، س10، ش4: 55ـ64.
خدادای سنگده، جواد؛ حقانی، مجتبی؛ طاهری، مهدی؛ رضایی آهوانویی، محسن؛ رنجگر، پریسا (1394)،  رابطه امیدواری و تجارب معنوی روزانه و کیفیت زندگی در دانشجویان مجرد دانشگاه تربیت معلم تهران، سلامت جامعه، س9، ش2: 39 ـ 48 .
ذریه، محمدجواد؛ آبیار، زهرا؛ ریاحی، علی (1395)، صلح جهانی در پرتو اصول ثابت اخلاقی از نظر هانس کونگ و علامه طباطبایی، اخلاق زیستی، س6، ش19: 28  ـ 47.
رضاییان، علی (1390)، مبانی و رویکرد مدیریت خویشتن (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته)، تهران: انتشارات سمت.
رفیعی، بهروز (1395). اصول تربیت اخلاقی از منظر اسلام: رویکردی تطبیقی، اخلاق وحیانی، س1، ش 1: 98 ـ 114.
سانتراک، جان دبلیو، زمینه روانشناسی سانتراک، ترجمه مهرداد فیروز بخت،(1393) تهران: انتشارات رسا.
سبحانی، جعفر؛ رضایی، محمد (1391)، اندیشه اسلامی 1، تهران: دانشگاه پیام نور.
شفقی، منصوره؛ فرح بیجاری، اعظم (1395)، نقش پیش‌بینی‌کننده ذهن‌آگاهی و سبکهای مقابله در اختلالات بالینی دانشجویان، روان‌شناسی بالینی و شخصیت، س14، ش26 : 89 ـ 98.
شولتز، دوان پی؛ شولتز، سیدنی الن (1395)،  نظریه‌های شخصیت، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: نشر ویرایش. (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2013).
صالحی، تهمینه؛ دهقان نیری، ناهید (1390)، ارتباط اضطراب و کیفیت زندگی در دانشجویان مقیم خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی تهران،. فصلنامه پایش، س10، ش2: 175 ـ 181.
عباس‌زاده، عباس؛ ترابی، محمد؛ برهانی، فریبا؛ شمسایی، فرشید(1394)، جایگاه آموزش اخلاق در نظام پرستاری ایران، اخلاق زیستی، س 5، ش 17: 117 ـ 146.
عزیزی، مهتاب؛ بارونی‌زاده، زینب؛ معتمدزاده، مجید؛ گلی، شهربانو (1393)، بررسی کیفیت زندگی پرستاران بر‌اساس پرسشنامه سازمان جهانی بهداشت در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی همدان، مهندسی بهداشت حرفه‌ای، س1، ش4: 68 ـ 75.
عنایتی، ترانه؛ آراسته، حمیدرضا؛ ضامنی، فرشیده؛ نظافتی پایانی، یوسف (1391)، رابطه آگاهی از حقوق شهروندی با رفتار اجتماعی دانشجویان، اخلاق در علوم و فناوری، س7، ش2: 25 ـ 34.
غفاری، غلامرضا؛ کریمی، علیرضا؛ نوذری، حمزه (1391)، روند مطالعه کیفیت زندگی در ایران . فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، س1، ش3: 134 ـ 107.
فضل‌الهی قمشی، سیف‌الله؛ ملکی توانا، منصوره ( 1392)،  بررسی رابطه بین دین‌باوری، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانشجویان، مطالعات اسلام و روان‌شناسی، س7، ش13: 47 ـ 65 .
معلمی، صدیقه؛ بخشانی، نورمحمد؛ رقیبی، مهوش (1389)، بررسی رابطه سلامت روان و هوش معنوی و افکار ناکارامد در دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان، اصول بهداشت روانی، س7، ش4: 702 ـ 709.
مقدسی، طاهره (1395)، پیش‌بینی کیفیت زندگی بر اساس رضایت زناشویی و مسئولیت‌پذیری کارکنان بیمارستان امیرکبیر شهر اراک، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ازاد اسلامی واحد اراک.
نجات، سحرناز؛ منتظری، علی؛ هلاکویی نایینی، کوروش؛ محمد، کاظم؛ مجدزاده، سید رضا (1384). استاندارد‌سازی پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت، ترجمه و روان‌سنجی گونه ایرانی، مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، س4، ش4: 1 ـ 12.
ندایی، علی؛ پاغوش، عطا الله؛ صادقی هسنیجه، امیرحسین ( 1395)،  رابطه بین راهبردهای مقابله ای با کیفیت زندگی: نقش واسطه‌ای مهارتهای تنظیم شناختی هیجان، روانشناسی بالینی، س8.، ش4: 35 ـ 46.
هاشمی، سهیلا؛ خبازی کناری، مهدی؛ اکبری، عباس؛ سبطی، صفا (1395)، طراحی و ساخت مقیاس تعهد اخلاقی بر اساس اندیشه کانت و لویناس،  اندیشه‌های نوین تربیتی، س12، ش4: 238 ـ 255.
دوره 14، شماره 47 - شماره پیاپی 47
فصلنامه تابستان 1398
شهریور 1398
صفحه 39-58
  • تاریخ دریافت: 22 اردیبهشت 1397
  • تاریخ بازنگری: 08 بهمن 1397
  • تاریخ پذیرش: 19 اردیبهشت 1397
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1398