اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد روانشناختی مثبت‌نگر فریش بر تقویت تاب‌آوری خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره، گروه مشاوره، دانشکده الزهرا

2 استاد، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 نویسنده مسئول: استاد، الزهرا، گروه مشاوره و راهنمایی

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد روانشناختی مثبت‌نگر فریش بر تقویت تاب‌آوری خانواده اجرا شد. روش پژوهش نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان خانه‌دار منطقه 12 شهرداری شهر تهران بود. 16 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در این پژوهش تاب‌آوری خانواده با مقیاس اندازه‌گیری تاب‌آوری خانواده در پیش‌آزمون و پس‌آزمون اندازه‌گیری شد. گروه آزمایش در هشت جلسه 120 دقیقه‌ای مشاوره گروهی شرکت کردند در حالی که گروه کنترل هیچ‌گونه مشاوره‌ای دریافت نکردند. در پایان، هر دو گروه مقیاس تاب‌آوری خانواده را دوباره تکمیل کردند. به منظور تحلیل داده­ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند‌متغیره و تک‌متغیره استفاده شد. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد روانشناختی مثبت‌نگر فریش بر تقویت تاب‌آوری خانواده در تمام ابعاد (شامل فرایندهای ارتباط و حل مسئله خانواده، منابع دینی/ اجتماعی خانواده، باور خانواده به‌عنوان واحدی کلی در پذیرش مشکل) تأثیر مثبتی به‌جای گذاشت. بر این اساس می‌توان از این روش مشاوره به‌منظور تقویت تاب‌آوری خانواده بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of group counseling based on positive psychology Frisch`s approach to strengthening family resiliency

نویسندگان [English]

  • sahar ghafouri 1
  • tayebe zandipour 2
  • simin hoseyniyan 3
1 M.Sc., Consulting Department, Al-Zahra School
2 Professor, Counseling Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Al-Zahra University, Tehran, Iran
3 Corresponding Author: Professor, Al-Zahra, Counseling and Guidance Group
چکیده [English]

This study aimed to investigate the effectiveness of group counseling based on positive psychologyFrisch`s approach to strengthening the family resiliency was run. A quasi-experimental design with pre-test - post-test with control group. The population of housewives District 12 of Tehran. 16 people were selected through purposeful sampling and randomly assigned into an experimental group and control group. In this study, a measure of Family Resiliency (FRAS) in the pre-test and post-test were measured
. The experimental group participated in 8 sessions of group counseling 120 minutes, while the control group did not receive any advice. In the end, both groups completed Resilience Scale family again. In order to analyze the data was used univariate and multivariate analysis of covariance. According to the study it can be concluded that the group counseling based on psychological approach positive Frisch on strengthening the resilience of families, in all aspects, including (processes of communication and problem solving family, religious resources / Family, believe the family as a Vahdkly in Acknowledging the problem) had a positive impact. Analysis room, the effectiveness of group counseling based on positive psychological approach to strengthening the resiliency Frisch 5/95 affected families.
Based on this advice, this method can be used to strengthen the resilience of the family.

کلیدواژه‌ها [English]

  • group counselling
  • positive psychology Frisch`s approach
  • the family resiliency

مراجع

بنزیس، کارن؛ ریچل، مکژیک (2009)، پرورش تاب‌آوری خانواده: مروری بر عوامل کلیدی محافظ. ترجمه پروین، جمشیدیان قلعه شاهی، (1391)، مجله بر خط دانش روانشناختی،1(2):44-55.
جوبانیان، فرحناز(1391)، اثربخشی آموزش مبتنی بر روانشناسی مثبت نگر بر تاب آوری و کنترل خشم در دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر یزد، پایان نامه کارشناسی ارشد، پژوهشگاه علوم اطلاعات و فناوری.
حسینی بیرجندی، سید مهدی(1390)، نظریه‌ها و فنون خانواده‌درمانی، تهران: انتشارات رشد.
حسینی قمی، طاهره؛ سلیمی بجستانی، حسین (1391)، اثر‌بخشی آموزش تاب‌آوری بر استرس مادران دارای فرزندان مبتلا به سرطان در بیمارستان امام خمینی (ره) تهران، فصلنامه روانشناسی سلامت، 11(4): 97-109.
حسینی، فریده سادات؛ حسین چاری، مسعود (1392)، بررسی شواهد مرتبط با روایی و پایایی مقیاس تاب‌آوری خانواده، فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 3(2)، 181-208.
زهرا کار، کیانوش؛ کرمی، خبات؛ بزرگمنش، کاملیا (1393)، ارزیابی ویژگی‌های روانسنجی مقیاس تاب‌آوری خانواده سیکسبی، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 5(18):133- 155.
سامانی، سیامک؛ جوکار، بهرام؛ صحراگرد، نرگس (1386)، تاب‌آوری، سلامت روانی و رضایتمندی از زندگی، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 13(3): 290-295.
سلیگمن، مارتین (2002)، شادمانی درونی: روانشناسی مثبت‌گرا در خدمت خشنودی پایدار، ترجمه مصطفی تبریزی، رامین کریمی و علی نیلوفری، (1388)، تهران : انتشارات دانژه.
صیدی، سجاد؛ ابراهیم‌پور، ابراهیم؛ باقریان، فاطمه؛ منصور، لادن (1390)، رابطه بین معنویت در خانوداه با تاب‌آوری آن با واسطه‌گری کیفیت ارتباط در خانواده، فصلنامه روشها و مدلهای روانشناختی، 2(5): 63-79.
صیدی، محمد سجاد؛ باقریان، فاطمه (1390)، پیش‌بینی سرسختی خانواده توسط فراغت و انجام فرایض دینی در منزل با واسطه‌گری کیفیت ارتباط در خانواده، فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 1(2): 242-226.
فریش، مایکل ب (2006)، روان‌درمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی، ترجمه اکرم خمسه، (1389)، تهران: انشارات ارجمند.
قاسم‌زاده، سوگند (1388)، اثربخشی مداخله شناختی رفتاری بر کیفیت زندگی و راهبردهای شناختی هیجانی زنان شاغل در دانشگاه الزهرا(س)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، الزهرا(س): علوم تربیتی و روانشناسی.
کرد میرزا نیکوزاده، عزت‌اله (1390)، مقایسه اثر‌بخشی برنامه مداخله مبتنی بر روانشناسی مثبت‌نگر و گروه‌درمانی آدلری در ارتقای تاب‌آوری افراد وابسته به مواد، فصلنامه فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، 2(5): 1-27.
گل‌پرور، محسن (1393)، تأثیر آموزش کیفیت زندگی بر مؤلفه‌های سرمایۀ روانشناختی دانشجویان دختر، مطالعات زن و خانواده، 2(1): 92-73.
موسایی، میثم؛ نادر، مهرگان؛ گرشاسبی، فخر سعید (1388)، تأثیر سواد، شهر نشینی، هزینه خانوار و درآمد و توزیع آن بر نرخ طلاق در ایران، مجله جامعه شناسی ایران، 10(4):3-21.
مومنی، خدامراد؛ پرستو، ابراهیمی؛ حسینیان، سیمین (1393)، ارتقای سلامت روان و کیفیت زندگی از طریق برنامه آموزش تاب‌آوری برای مادران کودکان دارای اختلال یادگیری. فصلنامه فرهنگی، تربیتی زنان و خانواده، 8(26)؛ 39-64.
والش، فروما (2011)، تقویت تاب‌آوری خانواده (گذر از سختی‌های زندگی)، ترجمه محسن دهقانی،  محبوبه خواجه‌رسولی، ؛ سمیه؛ محمدی،  مریم، عباسی، (1390)، تهران: دانژه.
فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده
دوره 14، شماره 47 - شماره پیاپی 47
فصلنامه تابستان 1398
شهریور 1398
صفحه 105-127

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 خرداد 1396
  • تاریخ بازنگری: 22 اردیبهشت 1398
  • تاریخ پذیرش: 16 اردیبهشت 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار