تدوین الگوی علّی خودکارامدی تحصیلی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران و خودپنداره و باورهای غیر منطقی دانش‌آموزان

نویسندگان

1 آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 دانشگاه آزاد اسلامی، علوم و تحقیقات تهران

چکیده

در این مقاله روابط بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه‌ مادران، خودپنداره، باورهای غیر منطقی و خودکارامدی تحصیلی دانش‌آموزان در قالب یک الگو مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، دستیابی به الگویی بوده است تا به استناد آن بتوان تغییراتِ خودکارامدی تحصیلی دانش‌آموزان را در تعامل با سه متغیر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، خود‌پنداره و باورهای غیرمنطقی تبیین کرد. نمونه‌ای شامل ۳۱۷ دانش‌آموز دختر و پسر پایه ششم دبستان، که با روش نمونه‌برداری خوشه‌ای از مناطق ۲۲گانه تهران انتخاب شده بودند، به سه پرسشنامه خودپنداره، باورهای غیرمنطقی و خودکارامدی تحصیلی و مادرانِ آنها به پرسشنامه‌ طرحواره‌های ناسازگار اولیه پاسخ دادند که برای آنان فرستاده شده بود. داده‌ها با استفاده از روش آماری تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها حاکی بود که از بین مؤلفه‌های پانزده‌گانه طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران، پنج طرحواره شامل طرحواره‌های رهاشدگی (p

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیمی، زهرا؛ باقری، رویا (۱۳۹۰). کتاب تحلیلی روانشناسی مرضی کودک. تهران: نشر راه.
  2. اردلان، الهام؛ حسین‌چاری، مسعود (۱۳۸۹). پیش‌بینی سازگاری تحصیلی بر اساس مهارت‌های ارتباطی با واسطه باورهای خودکارامدی. مجله روانشناسی تربیتی. ش 17: 1 تا 28.
  3. اصغری، آرزو؛ خداپناهی، محمدکریم (۱۳۹۳). رابطه توانمندسازی و خودکارامدی بارضایت شغلی در دبیران شهرتهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی تهران.
  4. تجلی، فاطمه؛ اردلان، الهام (۱۳۸۹). رابطه ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده با خودکارامدی و سازگاری تحصیلی. مجله روانشناسی. ش 53: 62 تا 78.
  5. حسینی‌نسب، سیدداوود؛ احمدیان، فاطمه؛ روانبخش، محمدحسین (13۹۲). بررسی رابطه شیوه‌های فرزندپروری با خودکارامدی و سلامت روانی دانش‌آموزان. مطالعات تربیتی و روان شناسی. ش 1: ۲۱ تا ۳۷.
  6. دهقانی، سپیده؛ ایزدی‌خواه، زهرا؛ رضایی، الهام (۱۳۸۹). تحلیل مسیر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، راهبردهای مقابله با استرس و کیفیت زندگی روانی. تحقیقات علوم رفتاری. دوره 21. ش 2: ۱۸ تا ۳۴.
  7. رفیعی، سحر؛ حاتمی، ابوالفضل؛ فروغی، علی اکبر (۱۳۹۲). رابطه بین طرحواره‌های ناسازگارانه اولیه و سبک دلبستگی در زنان دارای خیانت زناشویی. مجله زن و جامعه. س 2. ش ۱: ۲۳ تا ۳۸.
  8. سیف، علی‌اکبر (۱۳۹۲). روان‌شناسی پرورشی نوین. ویرایش هفتم. تهران: نشر دوران.
  9. شانک، دال؛ پاجارس، فرانک (۱۹۹۹). تحول خودکارآمدی تحصیلی. ترجمه مسعود کبیری. مجله مدارس. ش ۱: ۷۸ تا ۸۳.
  10. شریفی، حسن پاشا (1379). اصول روان سنجی و روان آزمایی. تهران: انتشارات رشد.
  11. غلامعلی لواسانی، مسعود؛ خضری‌آذر، هیمن (۱۳۹۴). تفاوت‌های جنسیتی در خودکارامدی، اهداف پیشرفت، ارزش تکلیف، درگیری شناختی. مطالعات اجتماعی روا‌‌نشناختی زنان. ش 1: ۱۷ تا ۳۲.
  12. محسن پور، مریم؛ حجازی، الهه؛ کیامنش، علیرضا (1384). نقش خودکارامدی، اهداف پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پایداری در پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش‌آموزان. مجله نوآوری‌های آموزشی. ش 1۷: 9 تا 35.
  13. معتمدین، مختار (1386). بررسی تأثیر باورهای غیر منطقی و پرخاشگری بر عملکرد تحصیلی و خودکارامدی دانش‌آموزان شهر تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز.
  14. هومن، حیدرعلی (۱۳۹۳). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل. تهران: انتشارات سمت.
  15. یانگ، جفری (۱۳۸۸). شناخت‌درمانی برای اختلالات شخصیت: رویکرد متمرکز بر طرحواره. ترجمه علی صاحبی و حسن حمیدپور.
  16. یانگ، جفری؛ کلاسکو، ژانت؛ ویشار، مارجوری (۱۳۸۶). طرحواره درمانی (راهنمای کاربردی برای متخصصین بالینی). ترجمه حسن حمیدپور. اندوز. تهران: نشر دوران.
  17. Aaronson, N. ; Alonso, J. & Burnam, A. (2002). Assessing health status and quality-of-life instruments: Attributes and review criteria. Quality LifeResearch, 11(3), 193-205.
  18. Bandura, A. & Mico, T. (1997). Self-Efficacy: The Exercise Control. W. H. Freeman and Company. New York.
  19. Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise Control. W. H. Freeman and Company. New York.
  20. Bong, M. & Skaalvik, E.M. (2003). Academic self-concept and self-efficacy: How different are they really? Educational Psychology Review, 15, 1–40.
  21. Bridges, K.R. & Riog, M. (1997). Academic procrastination and irrational thinking: a re-examination with context controlled. Personality and Individual Differences, 22(6), 941-944
  22. Burkley, M. ; Parker, J & Stermer, P. (2010). Trait beliefs that make women vulnerable to math disengagement. Personality and Individual Differences, 48, 234–238.
  23. Darmon,N. & Drewnowski, A. (2008). Does social class predict diet quality? American Journal of Clinical Nutrition, 87, 1107e1117.
  24. Dickhauser, O. (2005). Teachers’ inferences about students’ self-concepts e the role of dimensional comparison. Institute of Psychology II, University of Erlangen-Nu¨rnberg, Regensburger Strasse 160,D-90478 Nu¨rnberg, Germany.
  25. Diclemente, R.J. ; Salazar, F. & Crosby, R.A. (2013). Health behavior theory for public health: Principles, foundations, and applications. Burlington, MS: Jones and Bartlett Learning.
  26. Emel, A. (2010). Analysis of communication skill and interpersonal problem solving in preschool trainees. Social Behavior and Personality, 38,4,523-530.
  27. Fleming, J.S. ; Gottfried, A. & Gottfreid A.W. (2001). Continuity of academic intrinsic motivation from childhood through late adolescence: A longitudinal study. Journal of Educational Psychology, 93, 3–13.
  28. Gimbert, B. & Bol, L. & Wallace, D. (2007). The influence of teacher preparation on student achievement and the application of national standards by teachers of mathematics in urban secondary schools. Education and Urban Society, 40,91e117.
  29. Glanz, K. & Bishop, D.B. (2010). The role of behavioral science theory in development and implementation of public health interventions. Annual Review of Public Health, 31, 399e418.
  30. Hanson, M.D. & Chen, E. (2007). Socioeconomic status and health behaviors in adolescence: a review of the literature. Journal of Behavioral Medicine, 30(3), 263e285.
  31. Haugen, R. & Lent, T. (2005). Academic Self-concept, Implicit Theories of Ability, and Self-regulation Strategies. Scandinavian Journal of Educational Research, 49(5), 461-474,
  32. Hersen, M. (2014). Rational Emotive Behavior Therapy. Encyclopedia of Cognitive Behavior Therapy, 321-324.
  33. Hill, V.Z. & Green, B.A. & Arnou, R.C. (2011). Trouble ahead, trouble behind: Self-concept and early maladaptive schemas. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry.42, 96-103.
  34. Huguet, P. ; Dumas, F. & Marsh H. (2009). Clarifying the role of social comparison in the big-fish–little-pond effect (BFLPE): An integrative study. Journal of Personality and Social Psychology, 97, 156–170.
  35. Jacobs, J.E. & Lanza,S (2002). Changes in children's self-competence and values: Gender and domain differences across grades one through twelve. Child Development, 73, 509–527.
  36. Jakobwski, T.G. and Dombo, M. H.(2004).The relationship of self-efficacy,Identity style, and stage of change with academic self-Regulation. Journal of college reading and learning. 35(1), 7-24.
  37. Jinks, J. & Morgan, V. (1999). Children’s perceived academic self-efficacy: An inventory scale. The Clearing House, 72 (4), 224-230. )
  38. Kranzler, J. & Pajares, F. (1995). Self-efficacy beliefs and general mental ability in mathematical problem-solving. Contemporary Educational Psychology, 20, 426–443.
  39. Lent, R.W. & Brown, S.D. & Gore, J. & Paul, A. (2009). Discriminant and predictive validity of academic self-concept, academic self-efficacy, and mathematics-specific selfefficacy. Journal of Counseling Psychology, 44(3), 307–315.
  40. Lent, R.W. ; Brown, S.D. & Larkin K.C. (1986). Self-efficacy in the prediction of academic performance and perceived career options. Journal of Counseling Psychology, 33,265–269.
  41. Lepper M.A. & Corpus, J.H. (2000). Intrinsic and extrinsicmotivational orientations in the classroom: Age differences and academic correlates. Journal of Educational Psychology, 97, 184–196.
  42. Lesko, A.C. & Corpus, J.H. (2006). Discounting the difficult: How high mathidentified women respond to stereotype threat. Sex Roles, 54, 113–125.
  43. Leslie, S.J. ; Cimpian, A. ; Meyer, M. & Freeland, E. (2015). Expectations of brilliance underlie gender distributions across academic disciplines. Science, 347, 262–265.
  44. Liene, M. & Kvedere(2014). Relation between Early Maladaptive Schemas and Self-concept in children. Social and Behavioral Sciences, Volume 185, 13 May 2014, Pages 194–205.
  45. Mak, A.S. & Tran, C. (2001). Big five personality and self-efficacy factors in Vietnamese Australian students. Centre for Applied Psychology, University of Canberra, P.O. Box 1, ACT 2601, Australia.
  46. Marsh, H. & Yeung, A.S. (2009). Causal effects of academic self-concept on academic achievement: Structural equation models of longitudinal data. Journal of Educational Psychology, 89, 41–54.
  47. Marsh, H. W. (1984). Determinants of student self-concept: Is it better to be a you don't learn to swim as well?. Journal of Personality and Social Psychology, 47, 213-231,
  48. Marsh, H.W. & Trautwein, U. & Koller, O. (2005). Academic selfconcept, interest, grades and standardized test scores: Reciprocal effects models o causal ordering. Child Development, 76, 397–416.
  49. Marsh, H.W. & Yeung, A.S.. (1997). Academic Self Description. Causal effects of academic self-concept on academic achievement: Structural equation models of longitudinal data. Journal of Educational Psychology, 89, 41–54.
  50. Marsh, H.W. (1993). The multidimensional structure of academic self-concept: invariance over gender and age. American Educational Research Journal, 30(4),841–860
  51. Migrey, C., & Vohs, K. D. (2002). Is Bad stronger than good? Review of General Psychology, 5, 323–370.
  52. Nabeshima, H. (2004). The multidimensional structure of irrational beliefs: invariance over gender and age. American Educational Research Journal, 30(4),841–860
  53. Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4), 543–578.
  54. Pettit, E. (2002). Trait self-concept that make women vulnerable to math disengagement. Personality and Individual Differences, 48, 234–238.
  55. Sava, F.A. (2009). Maladaptive schemas, irrational beliefs, and their relationship with the five-factor personality model. Journal of Cognitive and behavioral Psychoterapies. 9, 2, 135-147.
  56. Schmidt, N.B. ; Joiner, T.E. & Young J.E.(1995). The schema questionnaire: investigation of psychometric properties and the hierarchical structure of a measure of maladaptive schemas. Cognitive Therapy and Research. 19, 3, 295-321.
  57. Shareh, H.(2014). Relation between Early Maladaptive Schemas and Self-concept in children. Social and Behavioral Sciences, Volume 185, 13 May 2014, Pages 194–205.
  58. Shiyomoera, E.M. (2007). Self-concept and self-efficacy: Conceptual analysis. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association in New York.
  59. Skaalvik, E.M. (1997). Self-enhancing and self-defeating ego orientation: Relations with task and avoidance orientation, achievement, self-perceptions, and anxiety. Journal of Educational Psychology, 89, 71–81.
  60. Skaalvik, S. & Skaalvik, E.M. (2005). Self-concept, motivational orientation, and helpseeking behavior in achievement situations. Educational Psychologist, 26, 233–261.
  61. Skinner, E. & (2009). What it takes to do well in school and whether I've got it: A process model of perceived control and children' engagement and achievement in school. Journal of Educational Psychology, 82,22–32.
  62. Songer, E.(2011). Big five personality and irrational beliefs factors in Vietnamese Australian students. Centre for Applied Psychology, University of Canberra, P.O. Box 1, ACT 2601, Australia.
  63. Stephens, E., Pekrun, M. (2015). Self-enhancing and self-defeating ego orientation: Relations with task and avoidance orientation, achievement, self-perceptions, and anxiety. Journal of Educational Psychology, 89, 71–81.
  64. Thimm, J.C. (2010). Personality and early maladaptive schemas: a five-factor model perspective. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 41, 373-380.
  65. Vohs, K.D. (2008). Bad is stronger than good. Review of General Psychology, 5, 323–370.
  66. Yasir Arafat, S.M. & Chowdhuty, H.R. & Hafez, M.A. (2016). Cross cultural adaptation & psychometric validation of researchinstruments: A methodological review. Journal of BehavioralHealth, 5, 129-144
  67. Zell, E. & Alicke, M.D. (2009). Self-evaluative effects of temporal and social comparison. Journal of Experimental Social Psychology, 45, 223–227. andwhen possible selves impel action. Journal of Personality and Social Psychology, 91, 37e62.
فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده
دوره 13، شماره 42 - شماره پیاپی 42
856
اردیبهشت 1397
صفحه 33-60

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 27 تیر 1396
  • تاریخ بازنگری: 12 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397
  • تاریخ انتشار: 01 اردیبهشت 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار