پیش‌بینی کیفیت رابطه زناشویی بر اساس ابعاد هوش هیجانی در زنان و مردان متأهل و همسرانشان

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده دانشگاه اصفهان

2 دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف این پژوهش پیش‌بینی کیفیت رابطه زناشویی بر اساس ابعاد هوش هیجانی در زنان و مردان متأهل و همسرانشان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. در این پژوهش 112 زوج (224 نفر) با شرایط ورود حداقل یک سال و حداکثر 20 سال زندگی مشترک، که در بهار سال 1395 به فرهنگسرای خانواده شهر اصفهان مراجعه کرده بودند به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه کیفیت ابعاد رابطه (فلیچر، سیمپسون و توماس، 2000) و پرسشنامه هوش هیجانی (بار ـ آن، 1997) را پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS21 و با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه (گام به گام) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که مؤلفه‌های خودآگاهی هیجانی و شادمانی از متغیر هوش هیجانی در مردان و مؤلفه‌های شادمانی در زنان می‌تواند کیفیت رابطه زناشویی را بین آنها پیش‌بینی کند. هم‌چنین مؤلفه خودآگاهی هیجانی در زنان می‌تواند کیفیت رابطه زناشویی مردان را به‌طور معنی‌داری پیش‌بینی و مؤلفه شادمانی در مردان می‌تواند به‌طور معنی‌داری کیفیت رابطه زناشویی زنان را پیش‌بینی کند (P=0/001 ). در نتیجه هوش هیجانی و برخی از ابعاد آن در ارتقای کیفیت رابطه زناشویی تأثیرگذار است و از نتایج این پژوهش می‌توان در بهبود کیفیت رابطه زناشویی در زوجین بهره برد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. افخمی‌عقدا، محمد؛ عابدینی، مریم؛ ثروت، فرخ لقا؛ فیروزی اردکان، علی؛ نیکوکاران، جلال (1392). بررسی رابطه بین هوش هیجانی با رضایت زناشویی در متأهلین شهر یزد. طلوع بهداشت. شماره. 4: 57 تا 65.
  2. امیری‌مجد، مجتبی؛ زری مقدم، فاطمه (1389). رابطه‌ شادکامی و رضایت زناشویی در بین زنان شاغل فرهنگی و خانه‌دار شهر اراک. فصلنامه علوم رفتاری. شماره 2: 9 تا 21.
  3. آذرنیک، مینا؛ آقایی، اصغر (1394). پیش‌بینی کیفیت روابط زناشویی براساس مؤلفه‌های هوش هیجانی (خوش‌بینی/ تنظیم هیجان، ارزیابی از هیجانات، مهارت‌های اجتماعی و کاربرد هیجانات) در زوجین شهر اصفهان. دومین کنفرانس بین المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی. دانشگاه تربت حیدریه.
  4. آقامحمد‌حسنی، پروین؛ مختاری، محمدرضا؛ صیادی، احمدرضا؛ ناظر، محمد؛ نیرومند، علی (1391). ارتباط بین مؤلفه‌های هوش هیجانی و رضایتمندی زناشویی در اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال 1390. سلامت جامعه. شماره 3 و 4: 46 تا 57.
  5. آقاپور، مهدی (1388). بررسی مقایسه ای هوش هیجانی دانشجویان دختر ورزشکار و غیر ورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی تبریز. زن و مطالعات خانواده. شماره 3: 25 تا 42.
  6. بخشایش، علیرضا (1393). پیش‌بینی رضایت زناشویی بر اساس هوش هیجانی و هوش معنوی زوجین. زن و جامعه. شماره 2: 69 تا 84.
  7. تیرگری، عبدالحکیم؛ اصغرنژاد، علی‌اصغر؛ بیان‌زاده، سیداکبر؛ عابدین، علیرضا (1385). مقایسه سطوح هوش هیجانی و رضایتمندی زناشویی و رابطه ساختاری آنها در زوجین سازگار و ناسازگار شهرستان ساری. مجله دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه مازندران. شماره 55: 78 تا 86 .
  8. جعفریزدی، حمیده؛ گلزاری، محمود (1384). هوش هیجانی و سازگاری زناشویی در زنان متأهل شاغل آموزش و پرورش. خانواده پژوهی. شماره 4: 380 تا 92.
  9. حسنی، جعفر؛ اندرخو، هاجر؛ تعدادی، یاسر(1387). رابطه هوش هیجانی و مشکلات بین فردی. پژوهش در سلامت روانشناختی. شماره 4: 11 تا 23.
  10. درگاهی، شهریار؛ محسن‌زاده، فرشاد؛ زهراکار، کیانوش (1394). تأثیر آموزش مهارت مثبت اندیشی بر بهزیستی روانشناختی و کیفیت رابطه زناشویی ادارک شده زنان نابارور. پژوهش نامه روانشناسی مثبت. شماره 3: 45 تا 58.
  11. دلاور، علی (1388). روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
  12. دوکانه‌ای فرد، فریده؛ عباسی، سمیه؛ سلطان‌تبار، محدثه؛ صدیقی، فائزه؛ نوروزی، اعظم (1394). بررسی رابطه هوش هیجانی با رضایت زناشویی در میان دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. فصلنامه مشاوره و روان درمانی. شماره 14: 74 تا 88.
  13. زنگنه‌مطلق، فیروزه؛ بنی‌جمالی، شکوه‌السادات؛ احدی، حسن؛ حاتمی، حمیدرضا ( 1396). اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و هیجان محور بر بهبود سازگاری و تعهد زناشویی زوجین. فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده. شماره 38: 49 تا70.
  14. سموعی، راحله؛ و همکاران (1382). آزمون هوش هیجانی باران. تهران: انتشارات روان سینا.
  15. طاهری، مهدی؛ حسنی، جعفر؛ رضایی‌جمالویی، حسن (1394). پیش‌بینی ابعاد سلامت بر مبنای سبکهای دلبستگی و مؤلفه‌های هوش هیجانی. فصلنامه مراقبت های بالینی. شماره 4: 12 تا 21.
  16. نادی، محمدعلی؛ سجادیان، ایلناز (1390). تحلیل روابط بین معنای معنوی با بهزیستی معنوی، شادی ذهنی، رضایت از زندگی، شکوفایی روانشناختی امید به آینده و هدفمندی در زندگی دانشجویان. طلوع بهداشت. شماره 3 و 4: 54 تا 68.
  17. نجارپوراستادی، سعید؛ تقی‌زاده، هوشنگ (1391). رابطه بین هوش هیجانی با بالندگی سازمانی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. شماره 3: 121 تا 136.
  18. نیلفروشان، پریسا (1390). مدل معادله ساختاری کیفیت رابطه زناشویی بر اساس ویژگیهای روان شناختی زوجین. پایان نامه دکترا. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه اصفهان.
  19. نیلفروشان، پریسا؛ احمدی، سیداحمد؛ فاتحی‌زاده، مریم؛ عابدی، محمدرضا؛ قاسمی، وحید (1393). تأثیر همزمان عامل عمومی شخصیت و ابعاد دلبستگی بر کیفیت رابطه زناشویی. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده. شماره 3: 473 تا 506.
  20. یوسفی، ناصر؛ بشلیده، کیومرث؛ عیسی‌نژاد، امید؛ اعتمادی، عذرا؛ شیربیگی، ناصر (1389). رابطه سبکهای عشق‌ورزی و کیفیت زناشویی در میان افراد متأهل. دو فصلنامه مشاوره کاربردی. شماره 1: 19 تا 34.
  21. Aliakbar-Dehkordi. M. (2010). Relationship between women sexual function and marital adjustment. Journal Bbehav Sci . 4(3), 199-206.
  22. Allendorf, K. (2012). Determinants of Marital Quality in an Arranged Marriage Society. Population Studies Center Research Report. University of Illinois at Urbana Champaign. 1-24.
  23. Bar-On, R. (1997). Bar-on Emotional Quotient Inventory. Toronto: Multi Health System Inc.
  24. Bar-on, R. (2001).Emotionalandsocialintelligence in sight the emotional quotient inventory. In Bar-on, R. Parker, D.A.The handbook of Emotion, 363-387.
  25. Beauvais AM, Brady N, O’Shea ER, Griffin MT. (2011). Emotional intelligence and nursing performance among nursing students. Nurse Education Today, 31(4), 396-401.
  26. Benson G, Ploeg J, Brown B. A. (2010). cross-sectional study of Emotional intelligence in baccalaureate nursing students. Nurse Education Today, 30(1), 49-53.
  27. Besharat, M. A. (2005). Investigating the effects of emotional intelligence on the quality of social relations. Psychological studies, 1 (2-3) pp. 25-38.[Persian]
  28. Bouchard, G, Lussier, Y., & Sabourin, S. (1999). Personality and marital adjustment: Utility of the Five-Factor Model of personality. Journal of Marriage and Family. 61, 3, 651-660
  29. Bradbury, T. N., Fincham, D. F., & Beach, S. R. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and the Family, 62 (4), 964-980.
  30. Bricker, D (2005). The link between marital satisfaction and emotional intelligence. Diss eration submitted in fulfillment with the requirements for the degree of Magister Artium (psych) in the faculty of humanities at the University of Johannesburg.
  31. Ciarrochi, J.V., Chan, A.Y., & Caputi, P.A. (2004). A critical evaluation of the emotional intelligence construct. Personality and Individual Differences, 28(3), 539-561.
  32. Custer, L. (2009). Marital Satisfaction and Quality. In: Encyclopedia of Human Relationships. snoi acilEuP EGAS. http://www. sage-dereference. Com
  33. Dahi, M. L. (2013). Emotional intelligence and attachment style among substance – dependent clients. A Capstone Project submitted in partial fulfillment of the requirements for the Master of Science Degree in Counselor Education at Winona State University.
  34. Emami Gharahhajlou , Javaneh, Mirzaian., Bahram & Hassanzadeh, Ramezan.(2015). The Relationship between Components of Emotional Intelligence and Marital Satisfaction among English Teachers. Journal of Political & Social Sciences. 2 (2), 27-30.
  35. Fitness, J. (2001). Emotional intelligence and intimate relationships, marital happiness and stability. in, J. Ciarrochi, J. Forgas, J. Mayer (Eds.) Emotional Intelligence in Everyday Life, A Scientific Inquiry. Psychology Press, New York, 98–112.
  36. Fletcher, G. J., Simpson, J. A., & Thomas, G. (2000). The measurement of perceived relationship quality components: a confirmatory factor analytic approach. Personality and Social Psychology Bulletin. 26, 340-354.
  37. Hamarta, E., Deniz, M. E., Saltali, N. (2009). Attachment Styles as a Predictor of Emotional Intelligence. Educational Sciences: Theory & Practice, 9(1), 213-229.
  38. Hoshyar, Parvaneh., Nazary, Ali Mohammad., Zahrakar, Kianoosh., Poormalek, Mohammad-Mehdi. (2015). Comparison of Marital Quality of Life among Housewives and Employed Women of Tehran City. International Journal of Psychology and Behavioral Research. 4(1), 53-57.
  39. Jalil T, Muazzam A. (2013). Emotional intelligence as a predictor of marital adjustment to infertility. International Journal of Research Studies in Psychology, 2(3). 45-58.
  40. Johnson, D. R., & Booth, A. (1998). Marital quality: A product of the dyadic environment or individual factors? Social Forces, 76, 3, 883-904.
  41. Kamel Abbasi, Amir Reza., Tabatabaei, Seyed Mahmoud., Aghamohammadiyan Sharbaf, Hamidreza & Karshki, Hossein. (2016). Relationship of Attachment Styles and Emotiona Intelligence With Marital Satisfaction. Psychiatry Behav Sci, 10(3), 1-7.
  42. Lavalekar, A., Kulkarni, P., & Jagtap, P. (2010). Emotional Intelligence and Marital Satisfaction. Journal of Psychology, 5(2), 158- 194.
  43. Lawrence, E. Barry, R. A., Langer, A., & Brock, R. L. (2009). Marital Satisfaction, Assessment Of. In: Encyclopedia of Human Relationship. SAGE publications. http://www. sage-reference. Com
  44. Manjula, M. Raghu Ram, M. Pramod Reddy .(2016). EMOTIONAL INTELLIGENCE AS A PREDICTOR OF MARITAL SATISFACTION. Journal of Science. 6 (6), 307-311.
  45. Martins, A., Ramalho, N., & Marin, E. (2010). A comprehensive meta-analysis of the relationship between emotional intelligence and health. Personality and Individual Differences, 49, 554-564
  46. Mayer, J. D. & Salovey, P. (1990). Emotional Intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9,185-211.
  47. Mohammadimehr, Z., & Baghmalek, A. K. (2017). The relationship between emotional intelligence, attachment styles and optimism with Martials satisfaction. Interdisciplinary Journal of Education. 1(2), 50- 58.
  48. Najafi Zadeh , A. & Mirzajan Tabrizi, A. (2014). Study of Predicting Marriage Satisfaction based on Emotional Intelligence, Spiritual Intelligence and Self-Efficiency. Asian Journal of Medical and Pharmaceutical Researches. 4(4), 160-166.
  49. Pandey, R & Anand, T. (2010). Emotional Intelligence and its Relationship with Marital Adjustment and Health of Spouse. Indian Journal of Social Science Researches. 7(2), 38-46.
  50. Por J, Barriball L, Fitzpatrick J, Roberts J. Emotional intelligence: its relationship to stress, coping, well-being and professional performance in nursing students. Journal of Nurse Education Today. 2011(80):855-860.
  51. Salovey, P., & Sluyter, D. J. (1997). Emotional development and emotional intelligence: Educational implications: Basic Books.
  52. Sanford, K. (2006). Communication during marital conflict: When couples alter their appraisal, they change their behavior. Journal of Family Psychology, 20(2), 256-265.
  53. Schutte, N. S., Malouff, T. M, Bobik, C., Coston, T. D., Greeson, C., Jedlicka, C., Jedlicka, C., Rhodes, E., Wendorf, G (2001). Emotional intelligence and interpersonal relation. The Journal of Social Psychology, 141(4), 523-536.
  54. Shahid, H., & Kazemi, S. F. (2016). Role of Emotional Regulation in Marital Satisfaction. International Journal for Social Studies. 4(2), 47-60.
  55. Shatte N & Mallof (2011). Emotional intelligence and interpersonal relation. Jornal of social psychology, 141(4): 523-534.
  56. Syeda Shahida, B., Ruhi, Kh. (2009). Role of Emotional Intelligence in Marital Relationship . Pakistan Journal of Psychological Research. 24(1, 2), 43-62.
  57. Syeda Shahida, B., Ruhi, Kh. (2012). Emotional Intelligence: A Predictor of Marital Quality in Pakistani Couples. Pakistan Journal of Psychological Research, 27(1), 65-88.
  58. Tabrizi, M. (2006). Descriptive glossary of family and family therapy, Tehran: Foruzan Press.
  59. Tavakol, Z., Nikbakht Nasrabadi, A., Behboodi Moghadam, Z., Salehiniya, H., Rezaei, E. (2016). A Review of the Factors Associated with Marital Satisfaction. Galen Medical Journal. 6(3), 167-207.
  60. Ukomatimi Otuedon, M. (2016). Emotions, personality, emotional intelligence and leadership in the workplace: the prevailing attitude. International Journal of Economics, Commerce and Management, 1(3), 350- 368.
  61. Xu, X., Zeng, X., Zheng, L., & Flatt, C. (2010). How does wives’ unemployment affect marriage in reforming urban China, Journal of Comparative Family Studies, 41(5), 717–734.
  62. Zeidner, M., Kloda, I., Matthews, G. (2013). Does dyadic coping mediate the relationship between emotional intelligence (EI) and marital quality?. Journal of Family Psychology, 27(5), 795-805.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 01 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397
  • تاریخ انتشار: 01 بهمن 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار