عوامل تعالی‌بخش مؤثر در تحکیم بنیان خانواده در آرای مفسران و اندیشمندان معاصر مسلمان

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان

2 دانشگاه خوارسگان

چکیده

این پژوهش در مطالعه‌ای کیفی، عوامل تعالی‌بخش مؤثر در تحکیم خانواده را جمع‌آوری کرد و سپس یافته‌های پژوهش را در مراحل انتخاب همسر، دوران عقد و زندگی مشترک مورد تحلیل و بررسی قرار داد. بدین منظور آرای 14 تن از مفسران و اندیشمندان معاصر مسلمان را که در کتابها و تفاسیر ایشان جمع‌آوری شده است به صورت شناسهگذاری و در قالب شبکه مضمون تنظیم و نسبت به مقایسه آرای ایشان با یکدیگر در قالب نمودار اقدام کرد؛ لذا تعالی خانواده به عنوان متغیر وابسته و عوامل معنوی، فکری، احساسی و مادی به‌عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شد. نتایج حاکی بود که بین عوامل بررسی شده، عوامل معنوی مؤثر بر تعالی بیشترین تعداد مضمون را در مستندات بررسی شده به خود اختصاص داده بود.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم
  2. ابن‌عربی، محی الدین (بی‌تا). الفتوحات المکیه. بیروت: دارصادر.
  3. اشترنبرگ، رابرت (1987). روان شناسی شناختی. ترجمه سید کمال خرازی، الهه حجازی (1387). تهران: سمت.
  4. بانکی پور فرد، امیرحسین (1391). اخلاق در خانواده. قم: دفتر نشر معارف.
  5. بانو مجتهده امین (بی‌تا). مخزن العرفان ـ در تفسیر قرآن. اصفهان: نشاط اصفهان.
  6. جوادی آملی، عبداله (1384). تسنیم. قم: مرکز نشر اسرا .
  7. چراغی کوتیانی، اسماعیل (1389). رویکرد اسلام به چهار کارکرد مهم خانواده. مجله علمی ترویجی معرفت. دوره چهارم. شماره 139: 54 ـ 35.
  8. حاج علی اکبری، محمدجواد (1390). مطلع عشق (گزیده‌ای از رهنمودهای حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای). تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  9. حرعاملی محمد حسن (1409ق). وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
  10. سازمان ثبت احوال کشور (1392). دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی. www.sabteahval.ir.
  11. سازمان ملی جوانان (1380). مطالعات ملی و اولویت بندی موانع ازدواج.
  12. طباطبایی، محمدحسین (1363). تفسیر المیزان. ترجمه سید باقر موسوی همدانی. نشر بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی.
  13. محمدی ری شهری، محمد؛ پسندیده، عباس (1387). تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث. قم: مشعر.
  14. محمدی، رحمت‌اله (1392). مدل ساختاری تعالی خانواده بر اساس جهتگیری مذهبی و شخصیت از طریق سبک زندگی، بهزیستی روانشناختی و عملکرد ازدواج در خانواده‌های شهر اصفهان. پایان‌نامه دکتری. دانشگاه علوم تربیتی اصفهان.
  15. محمودیان، حسین (1383). سن ازدواج در حال افزایش: بررسی عوامل پشتیبان. نامه علوم اجتماعی. شماره 24: 53-27.
  16. مسعودی نیا، زهرا (1391). تجارب مردان و زنان طلاق گرفته از عوامل فرهنگی زمینه‌ساز طلاق. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.
  17. مکارم شیرازی، ناصر (1362). تفسیر نمونه. قم: دارالکتب الاسلامیه .
  18. معین، محمد (1350). فرهنگ معین. با همت جعفر شهیدی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  19. موسوی، ا (1382). عوامل تحکیم بنیان خانواده و عوامل تهدید کننده آن در دختران و زنان شهر تهران. طرح پژوهشی. تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
  20. ناستی‌زایی، ناصر (1385). موانع ازدواج دختران. مجله علوم تربیتی و روانشناسی. شماره 4: 108 ـ 92.
  21. Attride-Stirling,J.(2001|),”Yhematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research”Qualitative Research, Vol.No.3,Pp.385-405
  22. Boyatzis, R. E. (1998), Transforming qualitative information: thematic analysis and code development, Sage
  23. Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, Pp. 77-101
  24. Holloway, I. & Todres, L. (2003), “The Status of Method: Flexibility, Consistency and Coherence”, Qualitative Research, Vol. 3, No. 3, Pp. 345-
  25. King, N., &Horrocks, C. (2010), Interviews in qualitative research, London: Sage.
  26. Ryan, G. W. & Bernard, H. R. (2000), “Data Management and Analysis Methods”, In Denzin, N. K. & Lincoln, Y. S. (Eds.), Handbook of qualitative research (Pp. 769-802.), Thousand Oaks, CA: Sage.
  27. Stanly S M, Samto PR, Johnson C A ,MarKman H J.( 2006). Premarital Education, Marital Yuality, and Marital Stabitity :Finadinys from a Large Random House Hold Survey Journal of dFamily Psychology, 20:112-126.
  28. Whisman, M.A.(1997),psychopathology and marital satisfaction: the importance of consulting and clinical psychology.
  29. www.sabteahval.ir
  30. www. nitawriter.wordpress.com
  31. http://www.esra.ir