عوامل اقتصادی اجتماعی و فرهنگی در میزان باروری تا چه حد مؤثّر است و باروری زنان در میان زیر گروههای مختلف مذهبی به چه صورت است؟ برای پاسخ به این سؤالات، داده‌ها با استفاده از روش پیمایشی و پرسشنامه ساخت‌یافته در مورد 362 زن شیعه و سنّی در شهر سرپُل ذهاب انجام گرفت، جمع‌آوری شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که تفاوت آماری معنی‌داری بین باروری این دو گروه مذهبی از زنان وجود دارد؛ هر چند میزان باروری در هر دو گروه کم است. این معنی‌داری توانایی فرضیه الهیات ویژه را در تبیین تفاوت باروری میان زیرگروه‌های مختلف جمعیّتی آشکار می‌کند. تحلیلهای چند متغیّری نشان داد که ترکیبی از ویژگیهای فرهنگی، اقتصادی ـ اجتماعی و جمعیّتی سهم تعیین‌کننده‌تری (39 درصد در مقابل 1/20 درصد) در تبیین باروری زنان سنّی در مقایسه با زنان شیعه دارد. هم‌چنین، تحلیل چند متغیّری نشان داد که با کنترل تمام متغیّرهای مستقل، مذهب تأثیر معنادار خود را حفظ کرده است؛ هر چند شدّت این رابطه با کنترل دیگر متغیّرها کاهش یافته است. بر اساس این نتایج در سیاستگذاریهای جمعیّتی آینده، سیاستها باید بیشتر معطوف و متمرکز بر زنان ازدواج کرده تک فرزند و بویژه بدون فرزند باشد که در نمونه مورد بررسی و در میان زنان شیعه مذهب (28/8 درصد بدون فرزند) نمایانتر است. بنابراین، سیاستهای دولت باید با خواسته‌ها و منافع زنان و خانواده‌ها همسو باشد.
احمدی، علی‌یار؛ فیضی، میلاد (1393). تعیین کننده‌های باروری زیر حدّ جایگزینی زنان کُرد، مطالعه موردی زنان 49 ـ 15 ساله شهر سنندج. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جمعیّت‌شناسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه شیراز.
حسینی، حاتم؛ عرفانی، امیر؛ پاک‌سرشت، سلیمان؛ بگی، بلال (1391). نیاز برآورده نشده بهداشت بارداری و تعیین کننده‌های آن در میان زنان کُرد شهر مهاباد. زن در توسعه و سیاست. دوره 10. شماره 2: 65 تا 86.
حسینی، حاتم؛ بگی، بلال (1392). تحلیل تمایز عوامل مؤثّر بر استفاده از وسایل پیشگیری از حاملگی در میان زنان کُرد شهر مهاباد. مجله جامعه‌شناسی ایران. دوره 14. شماره 2: 151 تا 175.
حسینی، حاتم (1387). قومیّت و باروری: تبیین رفتارهای باروری زنان کُرد و ترک در شهرستان ارومیّه. رساله دکتری جمعیّت‌شناسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
حسینی، حاتم (1384). عوامل اقتصادی، اجتماعی و جمعیّتی موثّر بر باروری زنان. مجموعه مقالات دومین همایش انجمن جمعیت‌شناسی ایران. مرکز مطالعات جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
حسینی، حاتم (1386). درآمدی بر جمعیت‌شناسی اقتصادی ـ اجتماعی و تنظیم خانواده. همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی‌سینا.
حسینی، حاتم (1390). جمعیت‌شناسی اقتصادی ـ اجتماعی و تنظیم خانواده. ویراست دوم. چ چهارم. همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی‌سینا.
حسینی، حاتم؛ عسکری ندوشن، عباس؛ مرادی، ناهید (1395). بررسی تطبیقی تمایلات فرزندآوری زنان کُرد شیعه و سنّی در مناطق روستایی شهرستان کامیاران. مطالعات زن و خانواده. شماره 1: 63 تا 84.
راد، فیروز؛ ثوابی، حمیده (1394). بررسی گرایش به باروری و عوامل اجتماعی مرتبط با آن؛ مطالعه موردی زنان متأهل 50 ـ 15 ساله ساکن در شهر تبریز. مطالعات زن و خانواده. شماره 1: 127 تا 155.
سروش، مریم؛ بحرانی، شعله (1392). رابطه دینداری، نگرش به نقش‌های جنسیّتی و نگرش به فرزند، با تعداد واقعی و ایده‌آل فرزند. نشریه زن در توسعه و سیاست. شماره 2: 189 تا 208.
شیخ بیگلو، رعنا (1390). شناسایی مناطق محروم ایران با استفاده از رتبه‌بندی ترکیبی. مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری. شماره 7: 53 تا 70.
طالب، مهدی؛ گودرزی، محسن (1382). قومیت، نابرابری آموزشی و تحوّلات جمعیتی. نامه علوم اجتماعی. شماره 2: 113 تا 142.
عباسی‌شوازی، محمد جلال؛ حسینی چاوشی، میمنت؛ مک‌دونال، پیتر؛ دلاور، بهرام (1383). تحولات باروری: شواهدی از چهار استان منتخب. تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
کلانتری، صمد؛ عباس‌زاده، محمد؛ امین مظفری، فاروق؛ راکعی بناب، ندا (1389). بررسی جامعه‌شناختی گرایش به فرزندآوری و برخی عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: جوانان متأهل شهر تبریز). جامعه‌شناختی کاربردی. شماره 37: 83 تا 104.
لوکاس، دیوید؛ میر، پاول (1387). درآمدی بر مطالعات جمعیّتی. ترجمه حسین محمودیان. تهران: مؤسّسه انتشارات دانشگاه تهران.
محمودیان، حسین؛ نوبخت، رضا (1389). مذهب و باروری: تحلیل رفتار باروری گروههای مذهبی سنّی و شیعه شهر گله‌دار استان فارس. مسائل اجتماعی ایران. شماره 1: 195 تا 215.
مرکز آمار ایران (1390). نتایج کلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن کل کشور. تهران. مرکز آمار ایران. برگرفته از وب سایت https://www.amar.org.ir
منصوریان، محمّدکریم؛ خوشنویس، اعظم (1385). ترجیحات جنسی و گرایش زنان همسردار به رفتار باروری: مطالعه موردی شهر تهران. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. شماره 2: 129 تا 146.
نوروزی، فیض‌الله؛ بختیاری، مهناز (1388). مشارکت اجتماعی و عوامل اجتماعی مؤثّر بر آن. فصلنامه راهبرد. شماره 53: 149 تا 269.
Abbasi-shavazi, mj, p. McDonald, and M. Hosseini-chaoshi. 2009. the Fetility Transition in Iran: revolution and reproduction".Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
Althaus, Frances A. 1992. Differences in Fertility of Catholics and Protestants are Related to Timing and Prevalence of Marriage. Family Planning Perspectives 24(5): pp.234-246.
Bongaarts, J and S.C. Watkins 1996. Social Interactions and Contemporary Fertility Transitions. Population and Development Review 22(4): 639 – 682.
Branas-Garza P and Neuman Sh. 2007. Parental Religiosity and Daughters Fertility The Case of Catholics in Southern Europe, Review of Econoy of Household. 5: 305-327.
Chamie, J. 1981. Religion and fertility: Arab Christian-Muslim Differentials. Cambridge: Cambridge University Press.
Cleland, J and Wilson, C. 1987. Demand Theories of the fertility transation. An iconoclastic View, population studies. 41: 5 – 30.
Hammel, E.A. 1990. A Theory of Culture For Demography. Population and Development Review. vol (16) pp. 455- 485.
Heineck, G. 2005. The Relationship Between Religion and Fertility: Evidence from Austria. Unpublished MS, Austrian Institute for Family Studies.
Heyford, S.R and Morgan. S.Ph. 2008. Religiosity and Fertility in the United States: The Role of Fertility Intentions. Sociology Forces. 86(3):pp.1163-1188.
Lopez, D.E and G, Sabagh. 1978. Untangling Structural and Normative Aspects of the Minority Status Fertility Hypothesis. American Journal of Sociology. 83 (6): 1491-1497.
McQuillan, Kevin. 2004. When Does Religion Influence Fertility? Population and Development Review. 30 (1):26.
Mishra, V. 2004. Muslim/Non-Muslim Differentials in Fertility and Family Planning in India, East-West Center Working Paper. No. 112, Population and Health Series.
Mosher, W and G. Hendershot. 1984. Religion and Fertility: A Replication. Demography 21 (2): 185-191.
Sander. W. 1992. Catholicism and the Economics of Fertility. Population studies 46. p.477-489.
Zhang, L. 2008. Religious Affiliation Religiosity and Male and Female Fertility. Demographic Research. 18: pp.233-262.
سعیدی مدنی, سید محسن, کریمی, حامد, جلیلیان, اردشیر, & آرمند, محمدعلی. (1395). تعیین کننده‌های رفتار باروری زنان گروههای مذهبی شیعه و اهل سنت. فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده, 11(36), 71-97.
MLA
سید محسن سعیدی مدنی; حامد کریمی; اردشیر جلیلیان; محمدعلی آرمند. "تعیین کننده‌های رفتار باروری زنان گروههای مذهبی شیعه و اهل سنت", فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده, 11, 36, 1395, 71-97.
HARVARD
سعیدی مدنی, سید محسن, کریمی, حامد, جلیلیان, اردشیر, آرمند, محمدعلی. (1395). 'تعیین کننده‌های رفتار باروری زنان گروههای مذهبی شیعه و اهل سنت', فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده, 11(36), pp. 71-97.
VANCOUVER
سعیدی مدنی, سید محسن, کریمی, حامد, جلیلیان, اردشیر, آرمند, محمدعلی. تعیین کننده‌های رفتار باروری زنان گروههای مذهبی شیعه و اهل سنت. فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده, 1395; 11(36): 71-97.
)
