پیش‌بینی‌ طلاق بر اساس صفات شخصیتی، اختلالات روانی و ویژگیهای جمعیت‌شناختی

نویسنده

دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

چکیده

هدف پژوهش مشخص کردن صفات شخصیتی، اختلالات روانی و ویژگیهای جمعیت‌شناختی پیش‌بینی‌کننده طلاق در زوجین شهر تهران بود. طرح این پژوهش از نوع علّی ـ مقایسه‌ای و روش نمونه‌گیری خوشه‌ای بود. به این منظور از بین مجتمع‌های قضایی خانواده شهر تهران، سه مجتمع به صورت تصادفی انتخاب و از بین زوجین در معرض طلاق مراجعه کننده 60 نفر (30 زوج) انتخاب شدند. برای گروه نمونه زوجین عادی نیز از بین مناطق شهرداری تهران سه منطقه به صورت تصادفی انتخاب، و از طریق سرای محله‌های آن 30 زوج انتخاب شدند. سپس پرسشنامه‌های پنج عاملی شخصیت (فرم کوتاه)، سیاهه نشانه‌های اختلالات روانی (SCL-90) و جمعیت‌شناختی در نمونه‌های مورد نظر اجرا شد. یافته‌ها نشان داد که از بین ابعاد آزمون پنج عاملی در روان‌رنجوری، تجربه‌گرایی و وظیفه‌شناسی و از بین ابعاد آزمون SCL-90 بجز روان‌پریشی در دیگر مقیاسها، بین دو گروه تفاوت معنادار وجود داشت (05/0 > P). نتایج تحلیل رگرسیون لجستیک دو ارزشی نشان داد که متغیرهای افسردگی، افکار پارانوییدی، تعداد فرزندان، میزان درامد و روان‌رنجوری، قویترین پیش‌بینی را برای احتمال در معرض طلاق قرار گرفتن زوجین فراهم می‌کند به این شکل که افزایش افسردگی، افکار پارانوییدی و روان‌رنجوری احتمال طلاق را افزایش می‌دهد و افزایش تعداد فرزندان و میزان درامد احتمال طلاق را کاهش می‌دهد. این یافته‌ها اهمیت ویژگیهای شخصیتی، اختلالات روانی و عوامل جمعیت‌شناختی را در پدیده طلاق نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. احمدی، جلیل؛ رئیس پور، حسن (1387). بررسی رابطه رضایت زناشویی با متغیرهای مهارتهای ارتباطی همسران، جنس، تعداد فرزندان، سطح تحصیلات همسر. چکیده مقالات همایش منطقه‌ای ازدواج و خانواده شهرکرد. س 1: 7.
  2. براهیمی، نسترن؛ احمدی، احمد؛ عابدی، محمدرضا (1387). آزار عاطفی پیش بینی کنندۀ اضطراب و افسردگی در زوجین. چکیده مقالات همایش منطقه‌ای ازدواج و خانواده شهرکرد. س 1: 22.
  3. به کیش، پرویز (1373). آزمون‌های روانی (پرسشنامه SCL-90). تهران: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تهران.
  4. جلیلی، فرهاد؛ بخشایش، علیرضا؛ فارسی نژاد، محمد (1388). بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و رفتار همسر آزاری. مجموعه چکیده مقالات پنجمین همایش مشاوره اسلامی: 156 و 157.
  5. حبیب پور، کرم؛ صفری، رضا (1388). راهنمای جامع کاربرد spss. تهران: مؤسسه راهبرد پیمایش.
  6. دلاور، علی (1374). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: انتشارات رشد.
  7. ساروخانی، باقر (1376). طلاق، پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  8. شاکریان، عطا؛ فاطمی، عادل؛ فرهادیان، مختار (1390). بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با رضایتمندی زناشویی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان. شماره 1: 92 تا 99 .
  9. عابدی، محمدرضا؛ مشهدی، حسن (1380). کاربرد آزمونهای شخصیت. ج اول. اصفهان: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان.
  10. عطاری، یوسفعلی؛ امان‌الهی فرد، عباس؛ مهرابی زاده، مهناز (1385). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و عوامل فردی ـ خانوادگی با رضایت زناشویی در کارکنان اداره‌های دولتی شهر اهواز. مجله علوم تربیتی و روان شناسی. شماره 3: 81 تا 108.
  11. کیامهر، جواد (1381). هنجاریابی فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی NEO.F.F.I و بررسی ساختار عاملی آن (تحلیل تأییدی) در بین دانشجویان دانشکده علوم انسانی دانشگاه تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
  12. گروسی فرشی، میرتقی (1380). رویکردی نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز : نشر جامعه پژوه.
  13. مردانی بلداجی، ایرج (1379). مقایسه نیمرخ روانی همسران جانبازان مبتلا به مبتلا به PTSD با همسران غیر مبتلا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی. اصفهان: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان.
  14. Bouchard, G., Lussier, Y., & Sabourin, S. (1999). Personality and marital adjustment: Utility of the five-factor model of personality. Journal of Marriage and Family, 61, 651-660.
  15. Burman, B., Margolin G. (1992). Analysis of the Associatin between Marital Relationships and Health Problems: An Interactional Perspective. Psychological Bulletin 112(1): 39-63.
  16. Buss, D. M. (1992). Manipulation in close relationships: Five personality factors in interactional context. Journal of Personality, 60, 477-499.
  17. Caughlin, J. P., Huston , T. L. and Houts, R. N.(2000). How does personality matter in marriage . An examination of trait anxiety interpersonal negativity, and marital satisfaction.
  18. Costa, P. T. and McCrae , R. R.(1989). The NEOPI /FFI: Manual supplement. Psychological Assessment Resources , Odessa, FL.
  19. Derogatis, L.R.,Lobor, M.L.& Fostein, B.M.(1983).The prevalence of psychiatric disorders amony cancer paitients.Journal of the American Medical Association ,24, 751-757.
  20. Donnellan, B. M. Conger, D. Bryant, C. (2004). The Big Five and enduring marriages. Jurnal of Research in Personality, 38, 481-504.
  21. Eysenck, H. J. (1980). Personality, marital satisfaction, and divorce. Psychological Reports, 47, 1235-1238.
  22. Hart, S. D., Dutton, D. G, New love, T. (1993). The prevelance of personality disorders among wife assaultrs. Journal of personality Disorders, 7(4), 329-341
  23. Heene,E.(2003). Individual and Relational Indicators of Depression and Maital Distress : A Categorical and Dimensional Perspctive.Doctoral Dissertation . University Gent.
  24. Humbad, M. N., Donnellan, B., Iacono, W. G., McGue, M., and Burt S. A. (2010). Is spousal similarity for personality a matter of convergence or selection? Journal of Personality and Individual Differences, 49(7), 827 – 830.
  25. Huston, T. L., & Houst, R. M. (1998). The psychological infrastructure of courtship and marriag: The role of personality and compatibility in romantic relationships. In T. N. Bradbury (Ed.), The developmental course of marital dysfunction (pp. 114-151). New York: Cambridge University Press.
  26. Jarvis, M. O. (2006). The long term role of Newlywed concientiousness and religousness in marriag. Unpublished Doctoral Dissertation. University of Texas at Austin.
  27. Karney, B. R & Bardbury, T. N. (1997). Neuroticism, marital interaction and the trajectory of marital satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 2, 1075-1092.
  28. Kurdek, L. A. (1993). Predicting marital dissolution: A5year prospective longitudinal study of Newlywed couples. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 221-242.
  29. Lemmens, G. M. D.; Buysse, A., Heene, E., Eisler, I. (2007). Marital satisfaction, conflict communication, attachment style and psychological distress in couples with a hospitalized depressed patient.
  30. Solomon, B. C. & Jackson, J. J. (2014). Why do personality traits predict divorce? Multiple pathways through satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, Vol 106(6), 978-996.
  31. Tobin, R. M., Graziano, W. G., Vanman, E. J., & Tassinary, L. G. (2000). Personality, emotional experience, and efforts to control emotions. Journal of personality and Social Psychology, 79, 656-669.
  32. Watson, D. , Hubbard , B. and Wiese , D.(2000). General traits of personality and affectivity as predictors of satisfaction in intimate relationships : Evidence from self- and partner- ratings . Journal of Personality, 68, 413-449.
  33. Whisman, M. A., Uebelacker, L. A., & Weinstock, L. M. (2007). Psychopathology and marital satisfaction: The importance of evaluating both partners. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 27, 830-838.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 اسفند 1394
  • تاریخ بازنگری: 04 اردیبهشت 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار