بررسی مقایسه‌ای ازدواجهای پایدار رضایتمند و ازدواجهای در حال جدایی (مطالعه کیفی)

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبائی تهران

2 علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش با هدف شناسایی و مقایسه عوامل مؤثر در ازدواجهای پایدار رضایتمند با عمری بیش از 20 سال و عوامل مؤثر در طلاق زوجین انجام گرفت. با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری نمونه‌گیری‌ها ادامه یافت و داده‌های دو گروه مبتنی بر روش نظریه زمینه‌ای، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج دو گروه نشانگر این است که سفری به‌سوی بالندگی یا از هم‌پاشی ازدواج مقوله مرکزی الگوی یافته‌های پژوهش است. مقوله شکل‌گیری مناسب ازدواج جزء شرایط علّی برای ازدواج پایدار رضایتمند است؛ عوامل درون‌شخصی (نگرشهای مؤثر و ویژگیهای شخصیتی مناسب)، بین شخصی (منظومه زناشویی و والدینی و چند نسلی کارامد) و فرا شخصی (مالی و کاری) از جمله عوامل مداخله‌ای (میانجی) مؤثر در ازدواج پایدار است. پیامد نهایی، رضایتمندی (از خود، همسر، فرزندان) و پایداری ازدواج بود. هم‌چنین نتایج ازدواجهای در حال جدایی حکایت دارد که مقوله شکل‌گیری نامناسب ازدواج جزء شرایط علّی ازهم‌پاشیدن ازدواج است و عوامل درون شخصی (نگرشهای ناکارامد، ویژگیهای شخصیتی نامناسب)، بین شخصی (منظومه زناشویی و والدینی و چند نسلی ناکارامد) و فرا شخصی (مالی و کاری) ازجمله عوامل مداخله‌ای (میانجی) مؤثر در ازدواجهای در حال جدایی است. شرایط زمینه‌ای در زوجین متقاضی طلاق شامل رواج طلاق در خانواده اصلی، سابقه اعتیاد و دوستی با افراد با ازدواجهای ناموفق بود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آزاد ارمکی، تقی(1393). خانواده ایرانی. تهران: نشر علم.
  2. حسنی، محمد؛ مختاری، محمدرضا؛ صیادی، احمدرضا؛ ناظر، محمد؛ نیرومند، علی (1391). ارتباط بین مؤلفه‌های هوش هیجانی و رضایتمندی زناشویی در اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال. فصلنامه سلامت جامعه. شماره 6: 3 ـ 6.
  3. حسینی، زهرا؛ خلقی، زهرا؛ جابری، سمیه؛ صدیقی، اکرم؛ صالحی، وجیهه؛ تفویضی، متین؛ جزایری، رضوان السادات؛ فاتحی زاده، مریم السادات (1392). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی زوجین متعارض و عادی با استفاده از پرسشنامه شخصیتی 5 عاملی نئو. مجله پزشکی قانونی. شماره 19: 67.
  4. حسینی نسب، سید داوود؛ بدری گرگری، رحیم؛ قائمیان اسکویی، آیسان (1388). رابطه ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های حل تعارض بین فردی با سازگاری زناشویی دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی. شماره 2: 1.
  5. سازمان ثبت‌احوال ایران (1394). برگرفته از وب‌سایت
  6. https://www.sabteahval.ir/Default.aspx?tabid=4822
  7. شایسته، گلناز؛ صاحبی، علی؛ علیپور، احمد (1385). بررسی رابطه رضایت‌مندی زناشویی با باورهای ارتباطی و انتظارات غیرمنطقی زوجین. فصلنامه خانواده پژوهی. شماره 2: 7.
  8. صادقی، مسعود؛ فاتحی زاده، مریم؛ احمدی، سید احمد؛ بهرامی، فاطمه؛ اعتمادی، عذرا (1394). تدوین مدل خانواده سالم بر اساس دیدگاه متخصصان خانواده (یک پژوهش کیفی). فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده. 5(1): 170-141.
  9. صیادی، محمد سجاد؛ نظری، علی محمد؛ ابراهیمی، محمد (1393). نقش باور به مقدس بودن ازدواج در شادکامی. فصلنامه روان‌شناسی دین. شماره 7: 1.
  10. فتحی آشتیانی، علی؛ احمدی نوده، خدابخش (1383). بررسی ازدواج‌های موفق و ناموفق در بین دانشجویان. فصلنامه دانشور رفتار. شماره 11: 7.
  11. گلادینگ، ساموئل (1386). خانواده‌درمانی، تاریخچه، نظریه و کاربرد. ترجمه فرشاد بهاری، بدری السادات بهرامی، سوسن سیف و مصطفی تبریزی. تهران: انتشارات تزکیه
  12. محسن زاده، فرشاد؛ نظری، علی محمد؛ عارفی، مختار (1390). مطالعه کیفی عوامل نارضایتی زن و شوهری و اقدام به طلاق (مطالعه موردی شهر کرمانشاه). مطالعات راهبردی زنان. شماره 14: 53.
  13. نیلفروشان، پریسا؛ عابدی، محمدرضا؛ احمدی، سید احمد (1392). آسیب‌شناسی خانواده (طبقه‌بندی و سنجش). اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
  14. Bachand, L. & Caron, S. (2001). Ties that bind: A qualitative study of happy long-term marriages. Contemporary Family Therapy. 23(1).
  15. Bagarozzi, D. A. (2001). Enhancing intimacy in marriage: A clinicians handbook. BrunnerRoutledge.
  16. Carr, D., Freedman, V. A., Cornman, J. C., & Schwarz, N.(2014). Happy marriage, happy life? Marital quality and subjective well-being in later life. Journal of Marriage and Family. 76.
  17. Cheung, M. (2005). A cross-cultural comparison of gender factors contributing to long-term marital satisfaction: A narrative analysis. Journal of Couple and Relationship Therapy. 4(1).
  18. Copen, C., Daniels, K., Vespa, J., & Mosher, W. (2012). First marriages in the United States: Data from the 2006-2010 National Survey of Family Growth. National Health Statistics Report. 49.
  19. Copen, C., Daniels, K., Vespa, J., & Mosher, W. (2012). First marriages in the United States: Data from the 2006-2010 National Survey of Family Growth. National Health Statistics Report. 49.
  20. Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (Eds.). (1994). Handbook of qualitative research. Thousand Oaks, CA: Sage.
  21. Duncan, E. M.(2011).african American marriages: the impact of levels of acculturation, commitment and religiosity upon marital stability. Doctoral dissertation in Marriage and Family Therapy. Saint Louis University.
  22. Dung Le, T. M.(2008). Vietnamese Couples' Perceptions of the Factors that Contribute to Satisfaction in Long-Term Marriages. A M.A. Dissertation in social work. University of Manitoba.
  23. Ellis, A. (2001). Overcoming destructive beliefs, feelings, and behaviors. Amherst, NY: Prometheus Books.
  24. Heller, D., Watson, D., & Ilies, R. (2004). The role of person versus situation in life satisfaction: a critical examination. Psychological Bulletin. 130(4).
  25. Hopkins-Williams, Katrina D.(2007). “yes, they’re out there”: a qualitative study on strong African American marriages. Doctoral dissertation, ProQuest Dissertations and Theses, Louisiana State University.
  26. Isabel Estrada, R.(2009). An Examination of Love and Marital Satisfaction in Long-term Marriages. Doctoral dissertation. The Morgridge College of Education, University of Denver.
  27. Kaslow, F., & Robinson, J. A. (1996). Long-term satisfying marriages: Perceptions of contributing factors. American Journal of Family Therapy. 24.
  28. Li, T., & Fung, H. H. (2011). The dynamic goal theory of martial satisfaction. Review of General Psychology. 15.
  29. Michalitsianos, N.(2014). Resiliency: a resorce for promoting marriage satisfaction. M.A. dissertation in Marriage & Family Therapy. Kean University.
  30. Nimtz, Mark A.(2011).satisfaction and contributing factors in satisfying long-term marriage:a phenomenological study. Doctoral dissertation, ProQuest Dissertations and Theses, Liberty University.
  31. Parker, R. (2002). Why marriages last: A discussion of the literature. Australian Institute of Family Studies, Research Paper. 28.
  32. Peleg, O. (2008). The relation between differentiation of self and marital satisfaction: What can be learned from married people over the course of life. American Journal of Family Therapy. 36(5).
  33. Rogoff, L.(2013). The Influence of Family Communication Patterns, Marital Typology, and Level of Intimacy on Marital Satisfaction for Couples Living in the United States. Doctoral dissertation in clinical psychology. Walden University.
  34. Rosen-Grandon, J. R, Myers, J. E., & Hattie, J. A. (2004). The relationship between marital characteristics, marital interaction processes, and marital satisfaction. Journal of Counseling and Development. 82.
  35. Stafford, L., & Canary, D. J. (1991). Maintenance strategies and romantic relationship type, gender, and relational characteristics. Journal of Social and Personal Relationships. 8.
  36. Stafford, L., Dainton, M., & Haas, S. (2000). Measuring routine and strategic relational maintenance: Scale revision, sex versus gender roles, and the prediction of relational characteristics. Communication Monographs. 67.
  37. Strauss, A. and Corbin, J.(1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage Publications.
  38. Whitton, S.W.; Rhoades, G.K.; Stanley S.M.; Markman, H.J.(2008) Effects of parental divorce on marital commitment and confidence. Journal of Family Psychology. 22.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 اردیبهشت 1395
  • تاریخ بازنگری: 24 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397
  • تاریخ انتشار: 01 مرداد 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار