خانواده و الگوی مصرف؛ تحلیلی کیفی بر الگوهای رفتار خرید مبتنی بر نظریه‌های سبک زندگی

نویسندگان

1 علامه طباطبائی

2 علامه طباطبایی (ره)

چکیده

خرید و مصرف جزء انکارناپذیری از کنشهای اجتماعی خانواده است و نقشی تعیین‌کننده در تخصیص منابع برای تولید انواع کالاها، شیوه توزیع آنها و هم‌چنین توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دارد. چنانچه از دید رفتار مصرف‌کننده به این پدیده نگریسته شود، الگوی مصرف و خرید مردم به عنوان یک پدیده فرهنگی تلقی می‌شود که ذیل مقوله سبک زندگی قابل تبیین و بررسی است. هدف این مقاله بررسی مفاهیم و رویکردها در حوزه رفتار خرید و نیز تبیین نظریه‌های حوزه سبک زندگی است که به رفتار خرید اشاره دارد. با استفاده از روش تحلیل محتوای جهتدار، پس از بررسی و مقایسه جامع الگوهای مختلف رفتار خرید مصرف‌کننده مبتنی بر سبک زندگی، منطق حاکم بر آنها استخراج شده و مورد بحث قرار گرفته و در نهایت عوامل درونی و محیطی مؤثر بر رفتار خرید با توجه به نقش کلیدی سبک زندگی تبیین و ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


  1. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی (1404ق). تحف العقول. قم: جامعه مدرسین قم.
  2. الفت، سعیده؛ سالمی، آزادی (1391). مفهوم سبک زندگی. فصلنامه مطالعات سبک زندگی. شماره 1: 36 تا 9.
  3. امینی، عبد الحسین (1366). الغدیر فی الکتاب السنه و الادب. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  4. انصاری، نصرالله (1389). اسلام و مصرف‌گرایی نوین. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات.
  5. ایمان، محمدتقی؛ نوشادی، محمود رضا (1390). تحلیل محتوای کیفی. فصلنامه پژوهش. شماره 2: 15 تا 44.
  6. باکاک، رابرت (1381). مصرف. ترجمه خسرو صبری. تهران: نشر و پژوهش شیرازه.
  7. جهانیان، ناصر (1388). مصرف فراگیر و پایدار در سایة آموزه‌های توسعة اسلامی. فصلنامه اقتصاد اسلامی. شماره 34: 96 تا 67.
  8. روستا، احمد؛ ونوس، داور؛ ابراهیمی، عبدالحمید (1394). مدیریت بازاریابی. تهران: سمت.
  9. سیدی نیا، سید اکبر (1388). مصرف و مصرف‌گرایی از منظر اسلام و جامعه اقتصادی. فصلنامه اقتصاد اسلامی. شماره 34 : 178 تا 151.
  10. غلامرضایی، علی‌اصغر (1389). مبانی مصرف‌گرایی در دنیای جدید و اصول مصرف در اسلام با تأکید بر رسانه ملی. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی. شماره 1: 30 تا 11.
  11. فاضل قانع، حمید (1392). سبک زندگی بر اساس آموزه‌های اسلامی. تهران: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.
  12. فاضلی، محمد (1382). مصرف و سبک زندگی. قم: صبح صادق.
  13. کاتلر، فیلیپ (1383). اصول بازاریابی.ترجمه بهمن فروزنده. تهران: انتشارات آتروپات.
  14. لانگ، لین؛ یانگ، مارک (1392). درمان مسائل زن و شوهری. ترجمه: علی محمد نظری، جواد خدادای، مسعود اسدی، کبری ناموران و حسین صاحبدل. تهران. انتشارات آواری نور.
  15. موون، جان سی؛ مینور، میشکل اس(1381). رفتار مصرف‌کننده. ترجمه عباس صالح اردستانی. تهران: چاپ آثار.
  16. مهدوی کنی، محمد سعید (1387). دین و سبک زندگی. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
  17. هاوکینز، دل؛ بست، راجر؛ کانی، کنث (1385). رفتار مصرف‌کننده. ترجمه احمد روستا و عطیه بطحائی. تهران: انتشارات سارگل.
  18. Ackennan, D. and Tellis, G. (2001). Can culture affect prices? A cross-cultural study of shopping and retail prices. Journal of Retailing 77 (1): 57-82
  19. Ajzen, I., (1985). From intentions to actions: a theory of planned behavior. In: J. KUHL and J. BECKMAN, eds. Action-control: From Cognition to Behaviour. Heidelberg: Springer, 11-39.
  20. Andreason, A.R (1965(.Attitudes and Consumer Behavior: A Decision Model in New Research in Marketing (ed. l. Preston). Institute of Business and Economic Research, University of California, Berkeley, pp.1-61
  21. Bell, Wendell. (1958) Social Choice, Life Style , and Suburbal Residence, in Rhe Suburban Community (ed.) William M Dobriner, G.P. Putnam’s Sons, New york, pp. 225-242
  22. Bettman, J.R. (1979). An Information Processing Theory of Consumer Choice Reading. MA Addison-Wesley, Advances in Marketing Series, 402.
  23. Blackwell, R.D., Miniard, P.W. & Engel, J.f., (2001), Consumer Behavior (9th ed.), Orlando: Harcourt college Publishers.
  24. Chung, Y. S. (1998). Culture and consumption expenditure patterns: comparison between Korean and United States households. Journal of Consumer Studies and Home Economics 22 (1): 39-50
  25. Cziko, G., (2000). The Things We Do: Using the Lessons of Bernard and Darwin to Understand the What, How, and Why of Our Behavior.Massachusetts: MIT Press.
  26. Engel, J.F., Blackwell, R.D and Miniard, P.W. (1995) Consumer Behavior. Harcourt Education; International
  27. Eysenck, M., et al., (2000).Cognitive psychology: a student's handbook. 4th Ed. ed. London: Lawrence Erlbaum.
  28. Fishbein, M., et al., (1975).Beleif, attitude, intention and behavior: An introduction to theory and research. Reading, MA.: Addison-Wesley.
  29. Gilbert, D.C. (1991) “An Examination of the Consumer Behavior Process Related to Tourism. “ In Progress in Tourism, Recreation and Hospitality Management, edited by C.P. Cooper .London: Belhaven, pp.78-105
  30. Havighurst, Robert, J., and Feigenbaum, K. (1959) Leisure and Life Style, American Sociologist, 64, 396-404.
  31. Hawkins, D., Best,R.J., Coney,k.A., (2004). Consumer behavior: building marketing strategy, McGraw-Hill Irwin.
  32. Hawkins, D.I., Best, R.J., Coney, K.A., (2002), Consumer Behavior, 8th edition, New York, U.S.A: McGraw-Hill.
  33. Horton, R.L. (1984) Buyer Behaviour. A decision Making Approach. Charles E. Merrill Publishing Company, Columbus
  34. Howard J.A and Sheth J.N (1969), the Theory of Buyer Behavior, New York: John Wiley and Sons.9-28
  35. Howard, J. A., et al., (1973). Theory of Buyer Behavior.In: H. H. KASSARJIAN AND T. S. ROBERTSON, eds. Perspectives in Consumer Behavior. Glenview IL: Foresman,
  36. Hoyer,Mae Innis,(2001) , consumer Behavior, U.S.A , Houghton Mittlin,page 4
  37. Johri, Lalit M., Sahasakmontri, K. (1998). Green marketing of cosmetics and toiletries in Thailand, journal of Consumer Marketing, 15(3). Pages. 265-81
  38. Kacen, J. J. and Lee, J. A. (2002). The influence of culture on consumer impulsive buying behavior. Journal of Consumer Psychology 12 (2): 163-176
  39. Kassarjian, H. H., (1982). The development of consumer behavior theory.In: Advances in Consumer Reserach IX. San Francisco: Association for Consumer Research.
  40. Lazer, W. (1963), Life-Style Concepts & Marketing. In S.A. Greyser (ed.), Toward Scintific Marketing (Chicago: American Marketing Association), 130-139.
  41. Lee, J. A. (2000). Adapting Triandis’s model of subjective culture and social behavior relations to consumer behavior. Journal of Consumer Psychology 9 (2): 117-126
  42. McCracken, G. (1990). Culture and consumer behaviour: an anthropological perspective. Journal of the Market Research Society 32 (1): 3-11
  43. Moital, M. L., (2007). An Evaluation of the factors influencing the adoption of e-commerce in the purchasing of leisure travel by the residents of Cascais, Portugal.In: Bournemouth University.
  44. Nataraajan, R., et al., (1999). The Year 2000: Looking Back. Psychology & Marketing, 16, (8) 631-642.
  45. Nicosia, F.M. Robert, W (1976). Consumer Behavior toward Sociology of Consumption. journal of Consumer Research.
  46. Persky, J., (1995). The Ethologic of Homo Economics. The Journal of Economic Perspectives, 9, (2) 221-231.
  47. Prakash, Aseem, (2002). Green Marketing, Public Policy and Managerial Strategies, Business Strategy and the Environment. Volume 11, Issue 5, pages 285–297
  48. Rainwater, Lee, Richard P. Coleman and Gerald Handel. (1959) Workingman’s Wife. Oceans Publications: New York.
  49. Ribeaux, P., et al., (1978).Psychology and Work.London: Macmillan Education.
  50. Saqib Ilyas, Muhammad. Farooq Hussain, Muhammad Usman( 2010), An Integrative Framework for Consumer Behavior:Evidence from Pakistan; International Journal of Business and Management; Vol. 6, No. 4; April 2011; pp.120-128
  51. Schhiffman J.B and Kanuk Lealie Lazar (1997) Consumer Behavior. published by Prentice Hall Sixth edition .446
  52. Sheth, J.N.B.I. and Newman B.L Gross, B.L. (1991) .Why We Buy What We Buy a Theory of Consumer Behavior. Journal of Business Research Vol 22. 159-170
  53. Simon, H., (1991). Models of my Life.New York: Basic Books; Harper Collins.
  54. Solomon,M. R (1999).Consumer behavior.Prentice Hall,New Jersy,4thed.,pp7-10
  55. Sterenberg, R. J., (1996). Cognitive Psychology.Orlando: Harcourt.
  56. Stewart, J., (1994). The psychology of decision making.In: D. JENNINGS and S. WATTAM, eds. Decision Making: an Integrated Approach. London: Pitman,
  57. Syed Shah Alam, Rohani Mohd and Badrul Hisha (2011), Is religiosity an important determinant on Muslim consumer behaviour in Malaysia?; Journal of Islamic Marketing, Vol. 2 No. 1, pp. 83-96
  58. Wansink, B., Robert J. Kent, and Stephen J. Hoch,(1998) " An Anchoring and Adjustment Model of Purchase Quantity Decisions, "Journal of Marketing 35: 71-81.