بررسی تفاوت های جنسیتی در نشانگرهای اسلامی و ملی در گروهی از جوانان

چکیده مقدمه: دین و دینداری حقیقتی است که پیوسته از ارکان اصلی فرهنگ ملت‌هاست، جامعه را انسجام می بخشد و در افراد جامعه حس همبستگی به­ وجود می ­آورد(آلستون،1380). در کنار نشانگرهای دینی نشانگرهای ملی نیز حائز اهمیت هستند. هویت ملی ابزار قدرت مندی برای بقای یک ملت است. آنچه که به هویت ملی می­ تواند معنی ببخشد، فرهنگ، ارزش هاو آداب و رسومی است که یک ملت را از سایر ملل جدا می­ کند( چنگ ، 2002؛ شین، 2001).در ایران اسلامی ، ارزش ها و آداب و سنن در دین و باورهای دینی مردم ریشه دارد و بخش عظیمی از هویت ملی آن را می سازد که طی قرن ­ها  نسل به نسل منتقل شده است. این پژوهش به بررسی برخی از نگرش­ های دینی و ملی در گروهی از جوانان عضو کانون­ های فرهنگی پرداخته است و به دنبال پاسخگویی به این سئوال بوده است که آیا تفاوت  معنی داری  بین نشانگر­های دینی و ملی وجود دارد؟ روش: توصیفی- تحلیلی است. نمونه پژوهش مجموعاً 1000 نفر از اعضای کانون­های فرهنگی شهر تهران است که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه با ضریب کرنباخ محاسبه شده است.  ارتباط داده ­ها با ضریب همبستگی پیرسون و مقایسه میانگین­ ها با آزمونT و تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته­ ها: نشانگرهای ملی و دینی بالاتر از  متوسط مقیاس قرار دارند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیر سن و میزان تحصیلات با نگرش­ های دینی و ملی ارتباط معنی داری وجود دارد همچنین  بین نشانگر دینی با نشانگر ملی رابطه معنی داری وجود دارد و تفاوت معنی‌داری میان میانگین نمرات نشانگرهای دینی و ملی در دختران و پسران  مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: ایجاد نگرش دینی در جوانان زمینه مناسبی است که در جوانان به یکپارچگی و وحدت  شخصیت می‌انجامد و  هویت یابی ملی  به ایجاد انسجام، یکپارچی و تعامل و تفاهم اجتماعی در جامعه می انجامد و فرد را از خود بیگانگی، انزوا و تعارض اجتماعی بدور نگاه می دارد.  لذا لازم است که سازمان­ ها و دستگاه­ های دولتی و غیر دولتی با ارایه الگوها و آموزه­ های عمیق دینی و ملی بر رشد شاخص های دینی و ملی همت  گمارند و زمینه اتحاد ملی و انسجام اسلامی را فراهم آورند . در این میان باید نقش جنسیت را نه به عنوان یک عامل بازدارنده بلکه به عنوان یک عامل وحدت بخش و انسجام دهنده مد نظر قرار داد.