اثربخشی تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر بی‌رمقی زناشویی و خود سرزنش‌گری زوجین با فرزند کم‌توان ذهنی

حیدری نیا, مهران; شیوندی چلیچه, کامران; رسولی عمادی, زهرا; نظام دوست, مهکامه

اثربخشی تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر بی‌رمقی زناشویی و خود سرزنش‌گری زوجین با فرزند کم‌توان ذهنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز

² استادیار،گروه روانشناسی تربیتی،دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

³ کارشناسی ارشد علوم تربیتی آموزش پیش دبستانی دانشگاه علامه طباطبائی

⁴ کارشناسی ارشد مشاوره خانواده موسسه آموزش عالی علوم و فناوری آریان

چکیده

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر بی‌رمقی زناشویی و خود سرزنش‌گری زوجین با فرزند کم‌توان ذهنی انجام گرفت. این پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش، زوجین با فرزند کم‌توان ذهنی شهر تهران در سال 1402 بود. نمونه پژوهش شامل 30 زوج با فرزند کم‌توان ذهنی در حال تحصیل در منطقه 18 شهر تهران بودند (هر یک 15 زوج) که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 10 جلسه‌ی 90 دقیقه‌ای (هر هفته دو جلسه) مداخله تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی را دریافت کرد و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه بی‌رمقی زناشویی پایینز (1996) و مقیاس خودسرزنش‌گری تامسون و زوروف (2004) بود. داده‌ها توسط نرم‌افزار spss24 و با استفاده از تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر بی‌رمقی زناشویی و خودسرزنش گری زوجین با فرزند کم‌توانی ذهنی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل اثربخشی معنادار و پایداری دارد (05/0>P)؛ به‌عبارت‌دیگر، مداخله تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج باعث کاهش ابعاد بی‌رمقی زناشویی (خستگی عاطفی، 01/0>p، 06/97=F؛ خستگی روانی 01/0>P، 21/72=F و خستگی جسمی 01/0>P، 63/69=F) و خود سرزنش‌گری (خود سرزنش‌گری مقایسه‌ای 01/0>P، 39/138=F و خود سرزنش‌گری درونی، 01/0>p، 16/159=F) زوجین با فرزند کم‌توان ذهنی شد؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که تلفیق شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی به پذیرش و معنابخشی به رنج، تقویت تفکر مثبت و کاهش هیجانات منفی زوجین با فرزند کم‌توان ذهنی منجر شده و از آن می‌توان به عنوان یک الگوی آموزشی و درمانی به منظور کاهش بی‌رمقی و خود سرزنش‌گری زوجین در قالب کارگاه‌های آموزشی و درمانی بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.26454955.1404.20.71.8.4

موضوعات

فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده

عنوان مقاله [English]

The combined effectiveness of self-compassion and giving meaning to suffering based on Islamic teachings on marital burnout and self-blame of couples with Intellectual Disability children

نویسندگان [English]

mehran haiydarinia ¹
kamran sheivandi cholicheh ²
zahra Rasouli emadi ³
Mahkameh Nezam doost ⁴

¹ PhD student in counseling at Shahid Chamran University, Ahvaz

² دانشگاه علامه طباطبائی تهرانAssistant Professor, Department of Educational Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

³ Master of Educational Sciences, Preschool Education, Allameh Tabatabai University

⁴ Master's Degree in Family Counseling, Arian Institute of Higher Education of Science and Technology

چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of the combined effectiveness of self-compassion and giving meaning to suffering based on Islamic teachings on marital burnout and self-blame of couples with Intellectual Disability children. This research was a semi-experimental type of pre-test-post-test and follow-up with experimental and control groups. The research population was a couple with a Intellectual Disability child in Tehran in 1402. The research sample included 30 couples with intellectually disabled children studying in the 18th district of Tehran who were selected by available sampling method and replaced by random method in two equal groups (15 couples each). The experimental group received 10 sessions of 90 minutes (two sessions per week) integrated intervention of self-compassion and giving meaning to suffering based on Islamic teachings, and the control group was placed on the waiting list for training. The data collection tool included the Marital Depression Questionnaire (CBM) by Paynes (1996) and the Self-Blame Scale (SCS) by Thomson and Zuroff (2004). Data were analyzed by spss24 software and using covariance analysis. The results showed that the integrated training of self-compassion and giving meaning to suffering based on Islamic teachings on marital burnout and self-blame of couples with Intellectual Disability children in the experimental group compared to the control group has significant and stable effectiveness (p<0.05); In other words, the integrated intervention of self-compassion and giving meaning to suffering reduces the dimensions of marital burnout (emotional fatigue, F=06.97, P<0.01; mental fatigue, F=21.72, P<0.01 and physical fatigue, F=63.69, P<0.01) and self-blame (comparative self-blame, F=39.138, P<0.01 and internal self-blame, F=16.159, P<0.01) the couple had a Intellectual Disability child; Therefore, combining self-compassion and giving meaning to suffering based on Islamic teachings is an effective method for improving marital burnout and self-blame of couples with Intellectual Disability children.

کلیدواژه‌ها [English]