بررسی پدیداری تجربه زندگی دختران نوجوان در خانواده های ناتنی و ارتباط بامادرخوانده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مشاوره،دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران،ایران.

2 کارشناسی ارشد رشته مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد، واحد الکترونیکی، تهران، ایران.

3 دکتری رشته مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه‌طباطبایی، تهران، ایران.

4 دکتری رشته مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه‌طباطبایی، تهران، ایران .

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی پدیداری تجربه زندگی دختران نوجوان در خانواده‌های ناتنی و در ارتباط با مادرخوانده بود. روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری بود. جمعیت مورد مطالعه، 25 نفر از دختران نوجوان 11 تا 16 ساله منطقه 9 تهران بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و تا سر حد اشباع اطلاعات، انتخاب و در مطالعه شرکت کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته استفاده شد. کدگذاری داده‌ها، هم‌زمان با جمع‌آوری داده‌ها، انجام و ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش ون مانن (2016) در 6 مرحله انجام شد. مجموعاً از تعداد 25 مصاحبه، 368 کد اولیه، 92 مفهوم اولیه، 12 مضمون فرعی و 2 مضمون اصلی به دست آمد. مضامین اصلی شامل «چالش‌ها و موانع» با مضامین فرعی «پریشانی هیجانی – شناختی؛ فقدان‌های چندگانه؛ عدم اختصاص زمان و توجه؛ ادراک منفی از والد ناتنی؛ تضادهای وفاداری؛ تعارض فرسایشی؛ کنترل گری و اعمال قوانین شدید؛ و ابهام نقش» و «فرصت‌ها و منابع» شامل « اختصاص زمان و توجه کافی؛ حمایت و مراقبت گری؛ شبکه حمایتی گسترده‌تر و منابع بیشتر؛ و یادگیری و رشد شخصی» بود. نتایج نشان داد که سازگار شدن با تغییرات ناشی از ازدواج مجدد والدین و حضور در خانواده ناتنی، برای نوجوانان فرآیندی زمان‌بر است که با توجه به عوامل مختلف فردی و بین فردی، محدوده آن کم یا زیاد خواهد شد. همچنین در کنار آسیب‌های موجود در این‌گونه خانواده‌ها، راهبردهای مقابله‌ای موفقی از سوی برخی خانواده‌ها و نوجوانان، اتخاذ و استفاده می‌شود که می‌تواند در مشاوره‌های خانواده بدان توجه کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Phenomenological investigation of teenage girls' life experience in stepfamilies and relationship with stepmother

نویسندگان [English]

  • Zahra Porseyed Aghei 1
  • zahra khalkhal 2
  • marzieh madanifar 3
  • Zahra Amanollahi 1
  • Kowsar Dehdast 1
  • Fatemeh Ghaseminiaei 4
1 Assistant Professor, Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 Master's Degree in Counseling, Faculty of Humanities, Azad University, Electronic Unit, Tehran, Iran.
3 PhD in Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
4 PhD in Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this research was to investigate the phenomenon of the life experience of teenage girls in relation to the stepmother. The research method was a qualitative type of interpretative phenomenology. The study population was 25 adolescent girls aged 11 to 16 years old in the 9th district of Tehran, who were selected and participated in the study using the purposeful sampling method and up to the point of information saturation. A semi-structured interview was used to collect data. After recording each interview, the extracted content was implemented word by word on paper. Data coding continued simultaneously with data collection. Data analysis was done using Van Manen's method (2016) in 6 steps. A total of 368 primary codes, 92 primary concepts, 12 sub-themes and 2 main themes were obtained from 25 interviews. The main themes include "challenges and obstacles" with sub-themes "emotional-cognitive disturbance; multiple deficits; lack of time and attention; negative perception of the stepparent; Conflicts of loyalty; erosive conflict; strict control and enforcement of rules; and role ambiguity" and "opportunities and resources" including "dedicating enough time and attention; support and care; wider support network and more resources; and learning and personal growth. The results showed that adapting to the changes caused by parents' remarriage and being in a stepfamily is a time-consuming process for teenagers, which will increase or decrease depending on various individual and interpersonal factors. Also, along with the existing injuries in such families, successful coping strategies are adopted and used by some families and teenagers, which can be considered in family counseling

کلیدواژه‌ها [English]

  • step parents
  • Teenage girl
  • remarriage

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 23 بهمن 1402
  • تاریخ دریافت: 13 تیر 1402
  • تاریخ بازنگری: 20 آذر 1402
  • تاریخ پذیرش: 23 بهمن 1402
  • تاریخ انتشار: 23 بهمن 1402