اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر شادکامی و مطلوبیت اجتماعی زنان حوزوی

نویسندگان

دانشگاه ازاد اسلامی واحد نجف اباد

چکیده

هدف پژوهش بررسی تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر شادکامی و مطلوبیت اجتماعی زنان حوزوی در سال 1396 ـ 1395 بود. این پژوهش به روش نیمه تجربی با استفاده از گروه کنترل، و طرح پیش آزمون ‌پس آزمون انجام گرفت. نمونه آماری شامل 30 زن حوزوی بود که به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب، و تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگیری شدند؛ سپس شرکت کنندگان در گروه آزمایش در هشت جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت کردند. هر دو گروه پرسشنامه مطلوبیت اجتماعی کراون و مارلو (1960) و پرسشنامه شادکامی آکسفورد را در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. نتایج با استفاده از نرم افزار spss23 و از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج نشان داد که میانگین نمره‌های شادکامی (0005/0>P) و مطلوبیت اجتماعی (0005/0>P) در مرحله پس آزمون در گروه آزمایش افزایش معناداری یافته است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شادکامی و مطلوبیت اجتماعی زنان حوزوی تأثیر دارد و می‌تواند در تدوین برنامه‌های درمانی برای این زنان مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. الماسی، مسعود (۱۳۹۳). احساس شادکامی دختران شهر ایلام و عوامل مرتبط با آن. مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان. س ۱۲. ش ۱: 7 ـ 30.
  2. امیری، علی (۱۳۸۸). آموزش مهارت زندگی برای کاهش افسردگی و شادکامی. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی. ش 20: 306 ـ 297.
  3. ارگایل، مایکل (1382). روانشناسی شادی. ترجمه گوهری، نشاط دوست، پالاهنگ، بهرامی. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
  4. خوش‌روش، سعیده؛ خسروجاوید، مهناز؛ حسین‌خانزاده، عباسعلی (1394). اثر بخشی آموزش تنظیم هیجانی بر پذیرش اجتماعی و همدلی دانش‌آموزان مبتلا به نارسا خوانی. مجله ناتوانی‌های یادگیری. دوره 5. ش 1: 46 ـ 32.
  5. رضا تقوی، محمد؛ بابانظری، لاله (1385). بررسی میزان مطلوبیت در دانشجویان دختر و پسر رشته‌های مهندسی و علوم انسانی دانشگاه شیراز. سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، دانشگاه علم و صنعت.
  6. ثمری، علی اکبر؛ لعلی‌فاز، احمد (1384). مطالعه اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر استرس خانوادگی و پذیرش اجتماعی. فصلنامه اصول بهداشت روانی. س 7. ش 25 و 26: 55 ـ 47.
  7. دهقان سفیدکوه، اعظم (1394). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد افزایش شادکامی و شفقت خود در مادران کودکان اوتیسم شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره و راهنمایی. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد خمینی شهر.
  8. سرمدی، سلطان؛ زارعی، وحید؛ میانکلی، فرشاد؛ سلیمی‌بحستانی، حسین (1392). اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر بیانگری و مطلوبیت اجتماعی دانشجویان. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی. ش 37: 81 ـ 89.
  9. صدق‌پور، بهرام؛ محمودیان، مجید؛ سلیمانیان، حمیدرضا (1388). بررسی تأثیر آموزش آموزه‌های قرآنی بر بهبود پذیرش اجتماعی. فصلنامه تخصصی پژوهشهای میان رشته‌ای قرآنی. ش 2: 17 ـ 26.
  10. صدیق‌پور، محمد؛ محمودیان، صابر؛ سلطانی، آرشام (۱۳۸۸). بررسی رابطه شادکامی و مطلوبیت اجتماعی در دانش‌آموزان سوم دبیرستان شهر تبریز. مجله رهیافتی نو در روانشناسی. س 2. ش ۲۱: ۶۳ ـ ۵۴.
  11. علی‌پور، احمد؛ نور‌بالا، احمدعلی (1378). بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی اکسفورد در دانشجویان دانشگاه‌های تهران. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. دوره 5. ش 1 و 2: 65 ـ 55.
  12. عظیمی‌فر، شیرین؛ فاتحی‌زاده، مریم السادات؛ بهرامی، فاطمه؛ احمدی، سید احمد؛ عابدی، احمد (1395). مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش شادی زناشویی زوجین ناراضی. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت. ش 2: 81 ـ 56.
  13. فرشاد، محمدرضا؛ سلیمی‌بجستانی، حسین؛ فتحی، داوود؛ ریاحی، موسی (1393). رابطه بین مطلوبیت اجتماعی و مباحثه‌طلبی با شادکامی دانشجویان ایرانی. کنفرانس بین اللملی اقتصاد، حسابداری، مدیریت و علوم اجتماعی. لهستان.
  14. کاشف‌کرکوندی، سمیرا (1394). اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودکارامدی تحصیلی، خودتنظیمی، حرمت خود و مطلوبیت اجتماعی دانشجویان معلول جسمی حرکتی شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
  15. مرکزی، فرانک (1394). رابطه مطلوبیت اجتماعی و خودکارامدی با میزان شادکامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد واحد کرمان. دومین همایش ملی پرستاری روانشناسی ارتقای سلامت و محیط زیست سالم. همدان.
  16. مظاهری، اکرم؛ باغبان، ایران؛ فاتحی زاده، مریم السادات (1385). تأثیر آموزش گروهی عزت نفس بر میزان سازگاری اجتماعی دانشجویان. دو ماهنامة دانشور رفتار دانشگاه شاهد. ش 16: 56 ـ 49.
  17. گنجی، حمزه (1384). ارزشیابی شخصیت. تهران: ساوالان.
  18. هزار‌جریانی، جعفر؛ آستین‌افشان، پروانه (۱۳۸۸). بررسی عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی. فصلنامه جامعه شناسی کاربردی. س 20. ش ۳۳: ۱۱۹ ـ ۱۴۶.
  19. Argyle, M. (2001),The psychology of happiness.USA $ Canada: Rutledge.Taylor& Francis Group.
  20. Behboodi, M., Katebi, A (2015), Investigating The Correlation Between The Acceptance And Commitment With Resilience And Happiness In Students.Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 5, pp. 2110-2114.
  21. Bond, F.W., Hayes, S.C., & Barnes-Homes, D. (2006), Psychological flexibility, ACT,and organizational behaviour. Journal of Organizational Behavior Management,26, 25-54.
  22. Dalrymple, K.D. & Herbert, J.D. (2007), Acceptance and Commitment Therapy for generalized Social Anxiety Disorder: A pilot study. Behavior Modification, 31(5), 543-568.
  23. Farhang, M., Ghaderi, M., Soleimani, R., Arabshahi, F (2017), The Effectiveness of Acceptance and Commitment Group Therapy in General Health, Happiness, and General Well Being Among Mental Disorder Patients. SAUSSUREA , 6(1), 99-117.
  24. Forman, E.M., Herbert, J.D., Moitra, E., Yeomans, P.D. & Geller, P.A (2007), A randomized controlled effectiveness trial of Acceptance and Commitment Therapy and Cognitive Therapy for anxiety and depression. Behavior Modification, 31(6), 772-799.
  25. Hayes, S. C, Strosahl, K. D, Bunting, K., Twohig, M, & Wilson, K. G (2004), What is Acceptance and Commitment Therapy? In S. C. Hayes & K. D. Strosahl (Eds.), A practical guide to Acceptance and Commitment Therapy (pp. 3-29). New York: Springer-Verlag.
  26. Hayes, S.C., Luoma, J.B., Bond, F.W., Masuda, A. & Lillis, J (2006), Acceptance and Commitment Therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44, 1-25.
  27. Hayes, S.C., Wilson, K.G., Gifford, E.V., Bissett, R., Piasecki, M., Batten, S. V., Byrd, M., & Gregg, J. (2004), A preliminary trial of twelve-stepfacilitation and acceptance and commitment therapy with polysubstance-abusing methadone-maintained opiatead-dicts.BehaviorTherapy, 35, 667–688.
  28. Hollis-Walker, L., Colosimo, K (2011), Mindfulness, self-compassion, and happiness in non-meditators: A theoretical and empirical examination. Personality and Individual Differences, 50 , 222–227.
  29. Howells,A.,Ivtzan, I., Eiroa-Orosa,F (2016), Putting the ‘app’ in Happiness: A Randomised Controlled Trial of a Smartphone-Based Mindfulness Intervention to Enhance Wellbeing .Journal of Happiness Study , 17,163–185.
  30. Leary, M.R., Kowalski, R.M., Smith, L., & Phillips, S (2003), Teasing,rejection, and violence: Case studies of the school shootings. Aggressive Behavior,29,202–214.
  31. Valois, R. F., Zulling, K. J., Huebner, E.S., & Drane, J.W (2004), Physical activity behaviours and perceired life satisfaction among pubic high school adolescents. journal of school Health .Vol.74,No.2.
  32. Veselska, Z., Geckova, A. M., Orosova, O., Gajdosova, B., Dijk ,G.P., Reijneveld. S.A. (2009), Self- esteem and resilience: The connection with risky behavior among adolescents. Addict Behavior, 34(3),287-91.