بررسی تعاملات، سبکهای حل‌تعارض و کیفیت زناشویی؛ تحلیل روند مبتنی بر سن و طول مدت ازدواج

نویسنده

دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

این مطالعه با هدف تحلیل روند تغییرات در تعاملات، سبکهای حل تعارض و کیفیت زناشویی بر اساس سن ازدواج و طول مدت ازدواج زنان و مردان متأهل شهر قزوین صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی و تحلیل روند است. روش نمونه‌گیری، داوطلبانه است و 302 نفر (151 زن و 151 مرد)، از پنج نقطۀ شهر قزوین انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات، پرسشنامۀ سبکهای حل تعارض کردک (CRSI)، مقیاس کیفیت زناشویی فرم بازنگری‌شده (RDAS) و مقیاس تعامل رابطۀ انجمن تگزاس (TTRIS) مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحلیل روند نشان داد که روند خطی معناداری بین زنان و مردان متأهل از حیث طول مدت ازدواج در متغیرهای ابعاد تعامل (بجز بعد نظریات سازندۀ ایگو در گروه 5-1 سال)، سبکهای حل تعارض و کیفیت زناشویی مشاهده نشد. نتایج هم-چنین نشان داد روند خطی معناداری بین گروه با سن ازدواج 19- 12 سال با دیگر گروه‌های ازدواج‌کرده بین سنین 30-20 و 40-30 سال در عوامل سبکهای حل تعارض و روند غیرخطی معناداری در ابعاد تعاملات زناشویی مشاهده می‌شود. شیوۀ تعاملات و حل تعارضات بین زوجین به عنوان عوامل پیش‌بین و مؤثر بر کیفیت زناشویی در گذر زمان دستخوش تغییرات و تحولات می‌شود و افرادی که در سنین مختلف به ازدواج اقدام می‌کنند از چنین تحولات و تغییراتی در متغیرهای مربوط به کیفیت زناشویی برکنار نیستند. توجه به چنین تحولاتی می‌تواند آمادگی لازم را برای رویارویی با وضعیت جدید در زوجین فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. الیری، دانیل؛ هیمن، ریچارد؛ جانگسما، آرتور (1384). راهنمای گام ‌به ‌گام درمان مشکلات زناشویی. ترجمه‌ سید علی کیمیایی و زهرا باقریان ‌نژاد. تهران: نشر رشد.
  2. برنشتاین، ف. اچ.؛ برنشتاین، م. تی (1389). زناشویی درمانی از دیدگاه رفتاری ـ ارتباطی. ترجمۀ حسن پورنایینی و غلامرضا منشئی. تهران: انتشارات رشد.
  3. حسینی‌نسب، سید داوود؛ بدری، رحیم؛ قائمیان ‌اسکویی، آیسان (1388) رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و سبکهای حل تعارض بین‌فردی با سازگاری زناشویی دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. تحقیقات مدیریت آموزشی. شماره 2: 78-57.
  4. رسولی، یوسف و فلاحت، عنایت اله (1392). تأثیر روش فعال حل مسئله بر تعارضات زناشویی در شهر یاسوج. ارمغان دانش. شماره 10: ۸۵۹ تا 868.
  5. ریدلی، مایکل کرو-جین. (1384). زوج درمانی کاربردی. ترجمۀ اشرف‌السادات موسوی. تهران: نشر مهرکاویا
  6. عطاری، یوسفعلی؛ مهرابی‌زاده ‌هنرمند، مهناز (1385). بررسی رابطۀ عوامل فردی ـ خانوادگی با رضایت زناشویی در کارکنان زن اداره‌های دولتی شهر اهواز. مجموعه مقالات دوّمین کنگره آسیب‌شناسی خانواده. دانشگاه شهید بهشتی.
  7. فتحی‌اقدم، قربان؛ احدی، حسن؛ جمهری، فرهاد؛ فرخی، نورعلی (1390) . مقایسه اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی در تعارضات زناشویی و کیفیت زندگی دانشجویان زن. فصلنامۀ علوم رفتاری. شماره 9: 119-101.
  8. کشاورزافشار، حسین؛ اسدی، مسعود؛ جهان‌بخشی، زهرا؛ خاص‌محمدی، مهدی (1390). تأثیر آموزش حل مسئله مبتنی بر نظریه انتخاب بر الگوهای ارتباطی زوج‌ها. فصلنامۀ دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 12 (44): 37-29.
  9. مظاهری، علی‌محمد؛ کیقبادی، فرناز؛ فقیه‌ایمانی، زهره؛ قشنگ، نیره؛ پاتو، مژگان (1380). شیوه‌های حل مسئله و سازگاری زناشویی در زوج‌های نابارور و بارور. فصلنامه‌ باروری و ناباروری. شماره 8: 32-22.
  10. موسوی، سیده فاطمه (1392). نقش عملکرد خانواده (مبتنی بر الگوی مک مستر) در پیش‌بینی نگرش‌های صمیمانه و توافق زوجین در خانواده‌های شهر قزوین. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده. شماره 10: 418-410.
  11. موسوی، سیده ‌فاطمه (1394). نقش متغیرهای زمینه‌ای در تهدید ثبات ازدواج زنان و مردان متأهل شهر قزوین. فصلنامه فرهنگی تربیتی زن و خانواده. شماره 29: 129-113.
  12. موسوی، سیده ‌فاطمه (1391). مقایسه سبکهای هویتی و نگرش به عشق در پیش‌بینی طلاق عاطفی زنان و مردان متأهل شهر قزوین. پ‍ژوهشکدۀ زنان . طرح پژوهشی منتشر نشده.
  13. یوسفی، ناصر (1390). بررسی شاخص‌های روان‌سنجی مقیاس کیفیت زناشویی فرم تجدیدنظر شده. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره. شماره 2: 200-183.
  14. Ballard-Reisch, D. S., & Weigel, D. J. (1999). Communication processes in marital commitment. In Handbook of interpersonal commitment and relationship stability (pp. 407-424). Springer US.
  15. Bertoni, A., & Bodenmann, G. (2015). Satisfied and Dissatisfied Couples. European Psychologist. DOI: http://dx.doi.org/10.1027/1016-9040/a000015.
  16. Bradbury, T. N., & Fincham, F. D. (1990). Attributions in marriage: review and critique. Psychological bulletin, 107(1), 3.‏
  17. Bradbury, T. N., Fincham, F. D., & Beach, S. R. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and the Family, 62, 964-980.
  18. Buehler, C., Krishnakumar, A., Stone, G., Anthony, C., Pemberton, S., Gerard, J., & Barber, K. (1998). Interparental conflict styles and youth problem behavior: A two-sample replication study. Journal of Marriage and the Family, 60, 119–132.
  19. Carstensen, L. (1992). Social and emotional patterns in adulthood: Support for socio-emotional selectivity theory. Psychology and Aging, 7, 331-338.
  20. Chiung, A., & Tao, S. (2005). Factors in The Marital Relationship in A Changing Society. International Social Work, 48(3), 325-340.
  21. Cook ,J. L. & Jones, R. M. (2002).Congruency of Identity Style in Married Couples. Journal of Family Issues, 23: 912-926.
  22. Cummings, E.M. (1998). Children exposed to marital conflict and violence: Conceptual and theoretical directions. In G.W.Holden, R.Geffner, & E.N.Jouriles (Eds.), Children exposed to marital violence, Washington, DC: APA.
  23. Dainton, M., & Stafford, L. (1993). Routine maintenance behaviors: A comparison of relationship type, partner similarity and sex differences. Journal of Social and Personal Relationships, 10,255-271.
  24. DeFrain, J., & Asay, S. M. (2007). Strong families around the world: An introduction to the family strengths perspective. Marriage & Family Review, 41 (1-2), 1-10.‏
  25. Eldridge, K. A., & Christensen, A. (2002). Demand-withdraw communication during couple conflict: A review and analysis. Understanding marriage: Developments in the study of couple interaction, 289-322.
  26. Fincham, F., & Beach, S.R. (2007). Forgiveness in marital quality: precursor of consequence in well-established relationships? The Journal of Positive Psychology, 2, 260-268.
  27. Fincham, Frank D. (2003). Marital Conflict: Correlates, Structure, and Context. doi: 10.1111/1467-8721.01215. Current Directions in Psychological Science, 12 (1)23-27.
  28. Frousakis, N. N. (2010). Communication in married couples: Exploring the roles of betrayal and forgiveness, A PhD Dissertation presented in the University of Tennessee, Knoxville.
  29. Gilford, R. (1986). Marriage in later life. Generations, 16-21.
  30. Gottman, J. (1994). Why marriage succeed or fail: What you can learn from the break through research to make your marriage last. New York: Simon & Schuster.
  31. Gottman, J. M., & Notarius, C.I. (2000). Decade review: Observing marital interaction. Journal of Marriage and Family, 62 (4), 927-947.
  32. Greeff, A. P., & de Bruyne, T. (2000). Conflict management style and marital satisfaction. Journal of Sex and Marital Therapy, 26, 321 – 334.
  33. Ha T, Overbeek G, Lichtwarck-Aschoff A, Engels RCME (2013) Do Conflict Resolution and Recovery Predict the Survival of Adolescents’ Romantic Relationships? PLoS ONE, 8 (4): e61871.
  34. Hyde, J. S. & DeLamater, J. D. (2008). Understanding Human Sexuality. McGraw-Hill Higher Education.
  35. Kaslow, F., & Hammerschmidt, H. (1992). Long-term "good" marriages: The seemingly essential ingredients. Journal of Couples Therapy, 3, 15-38.
  36. Kurdek, L. A. (1994). Areas of Conflict for Gay, Lesbian, and Heterosexual Couples: What Couples Argue About Influences Relationship Satisfaction. Journal of Marriage and the Family, 56:923–934.
  37. McDaniel, B., Lopez, S. & Holmes, E. (2010). Factors that Affect Marital Satisfaction across the transition to Fatherhood. Intuition, 6, 9-18.
  38. McGonagle, K. A.; Kessler, R. C.; and Schilling, E. A. (1992). The Frequency and Determinants of Marital Disagreements in a Community Sample. Journal of Social and Personal Relationships, 9:507–524.
  39. Mousavi, S. F. (2012). The Comparison of Family Functioning, Marital Adjustment and Intimacy in Middle aged and Young Spouses. International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 3 (10): 2015-2021.
  40. Noller, P., & Fitzpatrick, M. A. (1990). Marital communication in the eighties. Journal of Marriage and the Family, 52, 832-843.
  41. Noller, P., & Fitzpatrick, M.A. (1993). Communication in family relationships. Biglewood Cliffs, NJ.: Prentice-Hall.
  42. Noller, P., Feeney, J.A, Bonnell, D, and Callan, V. J. (1994). A longitudinal study of conflict in early marriage. Journal of Social and Personal Relationships, 11:233.52.
  43. Olson, D., DeFrain, J., & Skogrand, L. (2010). Marriages and families: Intimacy, diversity, and strengths. McGraw Hill.‏
  44. Schmitt, M., Kliegel, M., & Shapiro, A. (2007). Marital interaction in middle and old age: A predictor of marital satisfaction?. The International Journal of Aging and Human Development, 65 (4), 283-300.
  45. Schneewind, K. A., & Gerhard, A. K. (2002). Relationship personality, conflict resolution, and marital satisfaction in the first 5 years of marriage. Family Relations, 51, 63_71.
  46. Shumway, S. T. (1998). The Texas Tech Relationship Interaction Scale (TTRIS): development of a relationship interaction measure for couples (Doctoral dissertation, Texas Tech University).‏
  47. Simanski, J. W., (1996). Long-term marriage conflict and longevity strategies over the life span: a qualitative study. Retrospective Theses and Dissertations, Paper 11489.
  48. Spiner, G. B & Glick P. C. (1981). Marital Instability in the United States: Some Corrrlates & Resent Changes. Family Relations, XXX, 329-38.
  49. Tam, C. L., & Lim, S. G. (2008). A study of marital conflict on measures of social support and mental health. Sunway Academic Journal, 5, 97-110.‏
  50. Vangelisti, A.L., and Banski. M.A. )1993). Couples debriefing conversation: The impact of gender, occupation, and demographic characteristics. Family Relations, 42: 149-157.
  51. Weeks., G.R. and Treat, S.R. (2001). Couples in Treatment: techniques and approaches for effective practice. (2nd Ed.). Brunner-Routledge. Taylor & Francis Group.USA.
  52. Wheeler, L. A., Updegraff, K. A., & Thayer, S. M. (2010). Conflict Resolution in Mexican-Origin Couples: Culture, Gender, and Marital Quality. Journal of Marriage and Family, 72 (4), 991-1005.
  53. White, L., Booth, A., & Edwards, J. (1986). Children and marital happiness: Why the negative correlation? Journal of Family Issues, 7: 131-147.
  54. Wilmot, W. W., & Hocker, J. L. (2007). Interpersonal conflict. (7th ed.). Boston: McGraw-Hill.
  55. Zietlow, P. H., and Sillars, A. L. (1988). Life-Stage Differences in Communication During Marital Conflicts. Journal of Social and Personal Relationships, 5:223–245.
فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده
دوره 11، شماره 34 - شماره پیاپی 34
648
اردیبهشت 1395
صفحه 25-50

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 شهریور 1394
  • تاریخ بازنگری: 01 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397
  • تاریخ انتشار: 01 اردیبهشت 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار