نقش ویژگیهای شخصیتی و ابعاد فرزندپروری خانواده در خودخاموشی و خودنقدی نوجوانان

نویسندگان

خلیج فارس

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش ابعاد فرزندپروری خانواده و ویژگیهای شخصیتی در خودخاموشی و خودنقدی نوجوانان صورت گرفته است. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، تمام دانش­آموزان مقاطع سوم راهنمایی و اول دبیرستان شهرستان دیر هستند که با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای تصادفی چند مرحله­ای، 501 نفر با توجه به جامعه آماری انتخاب شده­اند. به منظور بررسی متغیرهای پژوهش، هر یک از شرکت کنندگان پرسشنامه­ فرزندپروری (استینبرگ و همکاران، 1992)، پرسشنامه­ شش عاملی شخصیت (اشتون و لی، 2000)، مقیاس خود خاموشی (جک و دیل، 1992) و پرسشنامه تجربه افسرده­ساز (بلات و همکاران، 1979) را تکمیل نمودند. داده­های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و روش آماری رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می­دهد که از میان ویژگیهای شخصیتی، متغیرهای برونگرایی، صداقت ـ فروتنی و وظیفه­شناسی پیش­بینی­کننده­های مثبت و معنادار و متغیرهای گشودگی به تجربه و هیجان­پذیری پیش­بینی­کننده­های منفی و معنادار خودنقدی است. از میان ابعاد فرزندپروری، متغیر نظارت و سختگیری می‌تواند خودانتقادی نوجوانان را به صورت مثبتی پیش‌بینی کند. هم­چنین متغیرهای هیجان‌پذیری، سازگاری و وظیفه‌شناسی از ابعاد ویژگیهای شخصیتی و گرمی و پذیرش و اعطای استقلال از ابعاد فرزندپروری می‌تواند خود خاموشی نوجوانان را پیش‌بینی کند. الگوی متفاوتی از متغیرها را باید برای تبیین خود خاموشی و خود انتقادی نوجوانان بر اساس ویژگیهای شخصیتی و فرزندپروری به کار برد که به تفکیک مورد بحث قرار گرفت. 

کلیدواژه‌ها